Susa-ko liburuak

EGUNKARI PROGRE BAT

Orain ez baitago horrelakorik, garbi aitortu behar dira iraganean zinez eginiko jazarrak. Esate baterako, gaztelania inoiz inori inposatu ez zaiola esatea ez da euskarari eginiko agresioa. Horrelakotzat hartzea demagogia izanen litzateke.

Garaiz kanpo esana zen, horixe makur bakarra. Esan zuena, funtsean, ez zegoen lekuz kanpo.

Sorprende que con la sensibilidad que ha mostrado Juan Carlos I en esta materia se haya producido este error. Con las elecciones vascas de trasfondo, y precisamente para no alentar la demagogia de quienes advierten de que un cambio de Gobierno daría paso a agresiones al euskera, es preciso ser muy claros respecto a las agresiones efectivas del pasado.

Bihar, noizbait, hemendik berrogei urtera menturaz, iraganeko desmasietan zerrendatuko dituzte egungo erratu puntualak biharko (zinezko) demokratek.

Historia idazteko, hain zuzen, perspektiba behar da.

Europako kazeta aurrerazaleen artean omen den El País-ek hauteskunde autonomikoetara urritu du Espainiako erregeak Cervantesen Hizkuntzari buruz esandakoa. Amerikako zibilizazioak nola ziren suntsitu gaztelania mailu, berbarako, ez du ardura.

Etxe barrukoa zaie orain konkistatu beharra.

Beregana ote zezakeen inork «Cervantesen Hizkuntza» 1492an? Cervantes ez zen inor 1492an. Oker ez bagaude, jaio gabea zen. Mendeak joan ziren La lengua de Cervantes asmatu arte. Eta, bestalde, nolatan ez ote zuen munduak beretu A lingua de Camoens, antzinako Grezian sortua iduri obra hori, Os Lusiadas, lehenagokoa izaki El Quijote baino? Edo are zaharragoak eta ederrean bionak beste ziren Gargantua eta Pantagruelen ibili zoragarriak kontatzen zituen La langue de Rabelais? Edo berrehun eta gehiago urte lehenago Divina Commedia izugarria eman zuen La lingua di Dante? Nolatan? Zergatik? Posible ote?

Erantzun kiratsak, bai.

Editorial: «Las palabras del rey». El País, 2001-04-25