Susa-ko liburuak

ZINEZKO DEMOKRATAK IZATEKO

Balio ororen balioa da demokrazia. Estatuaren ezaugarria da eta ondare guztizkoa da izatez, daukanak dauka, demokraten esparruan onartua izateko demokratak ezarri baldintzak bete behar ditu ez daukanak. Baldintza horiek ordea ez dira guztizkoak, unean uneko alderdikeriek ezartzen moldatzen aldatzen dituzte.

Lo mismo que la izquierda no se hizo plenamente democrática hasta abandonar el mito de la revolución y la dictadura del proletariado, el nacionalismo vasco no lo será hasta abandonar el mito del pueblo oprimido y distinguir claramente entre derechos irrenunciables y proyectos políticos. Por ejemplo, la autodeterminación. [...] Otro ejemplo: el manifiesto del PNV en su centenario afirma sin matices: «la lengua de nuestro pueblo es el euskera», lo que resulta una declaración xenófoba, con esa xenofobia culturalmente falsa y socialmente disgregadora que Arzalluz disculpa en Sabino Arana como un mal de aquellos tiempos pero que hoy ya no tiene excusa.

Mendebaldeko demokraziak ez ziren gai izan kolonizatu zituzten herrialdeetan demokrazia ezartzeko. Ez ziren gai izan, komeni ere ez zitzaielako ustiaketa bermatuko bazuten. Orain berkolonizatzeari ekin diote, hain zuzen, demokraziaren beraren izenean. Interesgarria da kolonizatu ohiek demokratizatu behar hau nola sentitzen duten jakitea, badu antzik Frantziako eta Espainiako hizkuntza murriztukook ezagutzen dugunarekin.

La carence démocratique nous prive de notre identité humaine: hier j'étais un «sauvage», aujourd'hui je suis un «non-démocrate». Nous voilà retombés dans le manichéisme. Tant que nous ne serons pas devenus démocrates, nous resterons au-dessous de la valeur d'humanité! C'est ce nouveau jugement de l'Histoire qui nous pousse à nous renfermer sur notre culture, afin de rétablir cette intégrité morale, qu'ont met à nouveau en doute, en dépit de ce déficit démocratique.

Manikeismo horretan euskaldunok gure hizkuntzaz egin genezakeen ia dena, hartaz esan genezakeen oro, demokraziaren aitzikoa da. Horrelako juzkua egiten digu Historiak, bere kadira ugarietarik.

Atzo salbaia bihurtu zutenari egun demokrata ez izatea aurpegiratzen dioten jokabide berean digute ezarri nahi orain (beren buruko) demokratek euskararen estatusa, (inoizko) arrazakerian bizi ez gaitezen. Azken finean, demokrata ez delako segitzen du salbaia izaten afrikarrak, eta euskara ahotan hartzen duen aldikal segitzen du euskaldunak xenofoboa izaten.

Fernando Savater. «Política (verdaderamente) antiterrorista». El mito nacionalista. Alianza Cien, 1996

Hélé Béji. Nous, décolonisés. Arléa, 2008