PAUBE PARISTIK
François Bayrou politikari ezaguna da Frantzian. Zentroko alderdiko buru izan da urteetan. Maiz egon da presidentzialetarako hiru-lau hautagai garrantzitsuenen artean. Okzitaniarra da, Paubekoa hain zuzen. Hezkuntza ministroa izan zen 1993tik 1997ra, Edouard Balladur gobernuburu zeukala.
F. B.- Hizkuntzaren kontu honetan, erresistentzia psikologiko eta are psikoanalitiko inkontzienteen aurka jardun behar dugu. Batzuek ez dute onartzen Frantziako hizkuntzen eta kulturen defentsa.
La Setmana.- Balladur-ek ez zuen konprenitzen zu biarnotarra, okzitanoa izatea?
F. B.- Ez, ez zuen konprenitzen [...]. Baina Parisen, oro har, ez da soportatzen. Inork bi hizkuntza edukitzeak, beraiek bakarra dutenean, inork bi kultura edukitzearen pribilegioa aldarrikatzeak, beraiek bakarra dutenean, gutxitan ikusi ditudan bezalako bortizkeriazko sentimenduak sortzen ditu. Gutik egin zuen ez bainion atea muturrean itxi neure gobernuburuari.
Frantsesetik lekora, ez da posible kulturarik Frantzian.
Eta horrenbestez frantsesa ez ezik okzitaniera ere politizatzen ari dela esaten badiogu Balladur bezalako pertsona landuari, burutik egin zaigunetz ihardetsiko digu. Frantsesa ez da politika, frantsesa delako politika jaun-anderea.
Zentralitate batean bizi dira, Parisen. Gainerakoa basamortua da. Ez da posible kultura bat edukitzea okzitanierak.
Frantzia, frantziarrek berek ikusten duten bezala, Paris da. Munduko kulturaren hiriburua zaie, eta hortik jalgitzean topo egiten duzu triste banda batekin, gaizki beztitu eta ezjakinak, frantses azkonarrak.
Chauvinismoa ez da folklorea, hexagono batek muga eta ertz zehatzak ditu.
François Bayrou, elkarrizketa. «François Bayrou: Lo bilanç de quate annadas de govern». La Setmana, 125 zenb., 1997-10-23 [La Setmana-ko jatorrizkoa eskuratu ezinik, Jean Sibille-ren Les Langues régionales-en itzulpenetik itzuli dut elkarrizketa. Flammarion, 2000]
Antton Luku. Euskal Kultura? Pamiela, 2009
© cc-by-sa Koldo Izagirre