DE LA MISMA MANERA?

 

        Euskara identitate ideologikoa baldin bada, gerta liteke biharko egunean identitate horrek balio ez izatea. Konprenitzekoa da planteamendu hori Guy Hocquenghem-ek umore garratzez zioen bezala «Mao lepotik Rotary Club-era» pasatu direnetan, Mikel Azurmendik badaki zer edo zer eboluzio ideologikoez.

        Hagámonos ahora la pregunta: ¿qué pasaría si se diese un mañana en el que no haya vascos que hablen euskara pero que sí sigan creyendo y llamándose a sí mismos vascos? Pues que si los vascos desearen así, seguiría existiendo el Pueblo Vasco, de la misma manera que existe una Irlanda sin gaélico.

        Identitateak, higikorrak dira. Sortu ere artifizialki, politikoki sortu izan dira identitate asko, eta era berean aldatuko dira. Euskaldunok, esaterako, euskaldunak ez diren kolektibotan identifikatu izan gara maiz. Hizkuntzarena arazo politikoaren estaldura baino ez da: hizkuntza galdu ondoren, beste ezaugarriren bat hartuko lukete euskaldunohiek identitateko, eta huraxe uztea gomendatuko litzaieke, beste ezaugarriren bat hartuko lukete berriz, eta orduan huraxe uztea gomendatuko litzaieke...

        Horregatik, hobe genuke daukagunari eustea.

        Furthermore, the Irish nation cherishes its special affinity with people of Irish ancestry living abroad who share its cultural identity and heritage.

        Irlandarren eztasun linguistikoa Irlandako estatuaren muinean dago, gaelikoa dute lehen hizkuntza ofiziala —ondorio handienekin administrazioan eta hezkuntzan—, ingelesa «bigarren» daukate izendatua konstituzioan... Hizkuntzalari, historialari eta politologo guztiek aitortzen dute, espanturik egiteke, balio sinboliko berezia daukala gaelikoak irlandarrendako, «identitarioa». De Valerak esana omen nahiago zuela Irlanda aberats eta ingelesduna baino, Irlanda txiro eta gaelikoduna (Otero Pedrayok errepikatu zuen nahikundea gero Galiziarako). Gertatzen da ordea Dublin apur bat ezagutzen dutenek froga ugari ekartzen dituztela irlandarren artean bertan gaelikoak mespretxua ere sortzen duela esan ahal izateko. Estatuak ez dio duintasun praktiko bat eman horrenbesteko garrantzian daukanari... Affinitty bat daukate: ez dira beraiek, (bere buruaz) bestetuak daude.

        Irlandarrek ez dute izen-identifikaziorik hizkuntza eta herritasunaren artean, euskaldunok bai.

        Irlandarrek badute estatu bat, zertan dira gurekin alderagarri?

        Independenteak izatearren ordaindu behar izan dutenetan kontabiliza dezakete gaelikoa: hizkuntza independentziaren truke, euskaldun batzuek eginen lukete zalantza.

        Euskaldunik gabeko Euskal Herria, hots, País Vasco bat? Badaukagu, aspaldi ezagutzen dugu, pairatzen, Pueblo Vasco galanta. Baskoz osatua da, turistendako euskaraz kantatzen eta dantzatzen duen Pays Basque bezala. Ez diote beren buruari euskaldunak esaten, baliteke arazo handirik gabe kantatzea harako hura...

        Pasión gitana y sangre española

        cuando estoy contigo a solas

        pasión gitana y sangre española

        y el mundo en una caracola

        Arazoa geu gatzaizkie, euskaraz amorratzen garenok.

        Zergatik ez dugu beste terrorista (izandako) horiek bezala egiten?

        Ez zaigulako euskotasuna interesatzen. Ez dugu sartaldeko itsasertzean zokotu nahi, Dublin behar dugu euskaldun. Harpak eta biolinak ez dute (oraino) hizkuntza ordezkatzen ahal.

        Dans la langue s'imbriquent les individus, leur histoire, leur culture, ainsi que leur place et rôle dans le groupe social. Partant de là, il paraît évident que l'insécurité linguistique débouche sur le fantasme de la dislocation et que dès lors se pose le problème de l'unité de l'être, et par conséquent celui de son identité.

        Hipotesia euskara galtzea da beti, eta trukean ez zaigu independentziarik eskaintzen.

        Eta egunetik biharamunera Pueblo Vasco zoragarri horrek, honek, euskalduntzea erabakiko balu, nori, zeri, eginen lioke kalte?

        Ez ote du nahikoa zantzu eman, oihuz kantuz izkirioz, euskaraz bizi nahi lukeela?

        Identitatea, norabide jakin batera ote da soilik aldakorra?

        Ez digu horrelakorik argitzen antropologoak, argitzen ez digun bezala nola, zergatik, zein prozesuren ondorioz gertatuko balitz euskaldunik ez izatea, Irlanda nola gaelikogabetu den, duten, argitzen ez digun bezala.

        Horrelakoak «gertatu» egiten dira, se dan eta existen.

        Horixe nahi ligukete sinetsarazi.

        Hizkuntza galtzera utzi duen herriak, merezi ote du lurralde bat?

Joxe Manuel Odriozola. Hizkuntza, kultura eta gizartea. Euskaltzaindia-BBK, 1998 [Ikus «Egia sakonak eta ergelak euskararen gainean» atala]

www.citizensinformation.ie

Manolo Tena. Sangre española, 1992

Dadila Arezki. L'identité berbère. Atlantica, 2004

 

 

 

© cc-by-sa Koldo Izagirre

 


www.susa-literatura.eus