Poesia kaiera
Benetako azalpena eguzkiari mintzatzeaz Fire Islanden
Eguzkiak ozen eta argi esnatu nau
goizean, esanez “Aizu, hamabost
minutuz aritu naiz zu esnatu
nahian. Ez izan hain zakarra,
pertsonalki hitz egitera deliberatu
naizen bigarren poeta besterik ez zara
beraz
zergatik ez zara adeitsuagoa? Leihoa
igaro eta erre bazintzaket hala egingo nuke
esna zaitezen. Ezin naiz hemen
geratu egun guztia”.
“Barka, Eguzkia, bart
luzatu egin nintzen Halekin hizketan”.
“Maiakovski esnatu nuenean askoz ere
arinagoa izan zen” esan zuen Eguzkiak
erretxindurik. “Jende gehiena altxatu da
dagoeneko ni agertuko naizen
esperoan”.
Barkamena eskatzen
saiatu nintzen “Faltan izan zintudan atzo”
“Hobeto dago hori” esan zuen. “Ez nuen
jakin irtengo zinenik”. “Akaso galdetuko
duzu zergatik hurbildu natzaizun hainbeste?”
“Bai” esan nuen beroa sentitzen hasia,
neure buruari galdetuz ez ote zen horratik ni
erretzen ari.
“Egiatan, zure poesia gustuko
dudala esan nahi nizun. Jende asko ikusten
dut nire errondetan eta ondo zaude. Ez zara
akaso munduko izakirik gorenena izango, baina
ezberdina zara. Hori bai, zoroa zaudela esanez
entzun ditut zenbaitzuk, beraiek nire gusturako
sobera lasaiak direlarik, eta beste poeta zoro batzuek
pentsatzen dute aspergarri erreakzionarioa zarela. Nik ez.
Egin aurrera,
besterik gabe, nik bezala, eta ez egin kasu. Ohartuko
zara jendea beti kexatuko dela giroaz, beroegi dela
edo hotzegi edo argiegi edo ilunegi, egunak
motzegiak direla edo luzeegiak.
Ez bazara
egun oso batez agertzen alferra zarela edo hilik zarela
pentsatzen dute. Segi aurrera, gustuko dut hori.
Eta ez kezka zure leinuarekin
poetikoarekin zein naturalarekin. Eguzkiak oihanean
egiten du argi, badakizu, tundran
itsasoan, ghettoan. Zindoazen lekura zindoazela
banekien eta mugitzen ikusten zintudan. Itxaroten
ari nintzaizun noiz lanera joango.
Eta orain
nahieran zabiltzala, nolabait esateko,
nahiz eta ez zaituen inork irakurtzen nik izan ezik
ez zara deprimituko. Denak ez dira
gora begiratzeko gai, ezta niri ere. Begiak
mintzen zaizkie”.
“O, Eguzkia, hain natzaizu eskerturik!”.
“Eskerrik asko eta gogoratu begira
nagoela. Errazagoa zait hemendik hitz egitea
zuri. Ez naiz eraikin artean ibili behar
zure belarrietara ailegatzeko.
Badakit Manhattan maite duzula, baina
begirada sarriago altxatu beharko zenuke.
Eta
gauzak besarkatu beti, jendea lurra
zerua izarrak, nik bezala, askatasunez eta
espazioaren zentzu egokiz. Horixe da
zure jaiera, ezaguna zeruetan
eta halaxe infernuan ere behar
izatera, nahiz eta ez dudan uste.
Akaso berriro
mintzatuko gara Afrikan, zeinari
nik ere kariño berezia diodan. Itzul zaitez
lotara orain, Frank, eta agian poematxo bat
utziko dut zure burmuin horretan despedida gisa”.
“Ez joan, Eguzkia!” esna nintzen
azkenez. “Ez, joan beharra daukat, deika
ari zaizkit”.
“Nortzuk dira?”.
Goratuz esan zuen “Jakingo
duzu egunen batean. Deika dauzkazu zuk
ere”. Enigmatikoki goratu zen, eta lo hartu nuen orduan.
A true account of talking to the sun at Fire Island
The Sun woke me this morning loud / and clear, saying “Hey! I’ve been / trying to wake you up for fifteen / minutes. Don’t be so rude, you are / only the second poet I’ve ever chosen / to speak to personally / so why / aren’t you more attentive? If I could / burn you through the window I would / to wake you up. I can’t hang around / here all day.” / “Sorry, Sun, I stayed / up late last night talking to Hal.” // “When I woke up Mayakovsky he was / a lot more prompt” the Sun said / petulantly. “Most people are up / already waiting to see if I’m going / to put in an appearance.” / I tried / to apologize “I missed you yesterday.” / “That’s better” he said. “I didn’t / know you’d come out.” “You may be / wondering why I’ve come so close?” / “Yes” I said beginning to feel hot / wondering if maybe he wasn’t burning me / anyway. / “Frankly I wanted to tell you / I like your poetry. I see a lot / on my rounds and you’re okay. You may / not be the greatest thing on earth, but / you’re different. Now, I’ve heard some / say you’re crazy, they being excessively / calm themselves to my mind, and other / crazy poets think that you’re a boring / reactionary. Not me. / Just keep on / like I do and pay no attention. You’ll / find that people always will complain / about the atmosphere, either too hot / or too cold too bright or too dark, days / too short or too long. / If you don’t appear / at all one day they think you’re lazy / or dead. Just keep right on, I like it. // And don’t worry about your lineage / poetic or natural. The Sun shines on / the jungle, you know, on the tundra / the sea, the ghetto. Wherever you were / I knew it and saw you moving. I was waiting / for you to get to work. // And now that you / are making your own days, so to speak, / even if no one reads you but me / you won’t be depressed. Not / everyone can look up, even at me. It / hurts their eyes.” / “Oh Sun, I’m so grateful to // “Thanks and remember I’m watching. It’s / easier for me to speak to you out / here. I don’t have to slide down / between buildings to get your ear. / I know you love Manhattan, but / you ought to look up more often. / And / always embrace things, people earth / sky stars, as I do, freely and with / the appropriate sense of space. That / is your inclination, known in the heavens / and you should follow it to hell, if / necessary, which I doubt. / Maybe we’ll / speak again in Africa, of which I too / am specially fond. Go back to sleep now / Frank, and I may leave a tiny poem / in that brain of yours as my farewell.” // “Sun, don’t go!” I was awake / at last. “No, go I must, they’re calling / me.” / “Who are they?” / Rising he said “Some / day you’ll know. They’re calling to you / too.” Darkly he rose, and then I slept.