Poesia kaiera
Joan Mitchell-enean irakurritako poema
Azkenean nekatu zara ezkongabe izateaz?
ez zaitu samintzen berria izatearen esfortzuak ezta beste bat izateko esfortzuak ere
ez zaude elkarbizitzaz nekaturik
hiri-zaratak ozenagoak dira elkarrekin zaudetelako
elkarrekin zaratatsuagoak zarete telefonoz batak
besteari deika baino
eta ez dago biok lo zaudeteneko isiltasun ezohikoaren zarata bezalakorik
ezta landako zaratak ere; zakur batek ilargira ulu egin du, baina gur egiten dio
hura maitatzen duenean, eta ordura arte beltzuri zegoen ilargia balakatzen
eta aienatzen
New Yorken gaur gauean zu bakarrik ez zara aspergarri
ezin modernoagoa da norbaiti baietz esatea
(ez ditugu ideiak maite benetan, ezta?)
eta Joanek harritu egin zaitu festa batekin zeinetan apeua izan naizen
baina zuk harritu gaituzu gu ezkonduz eta alde eginez
eta hemen naiz nolanahi ere poesia irakurtzen
eta gaur gauean inor ez da nirekin aspertuko zu hemen zaudelako
Atzo akituta nengoen five spoten egoteagatik
eta gaur akiturik naiz ohera goiz joategatik eta Ulises irakurtzeagatik
baina gaur gauean adoretsu naiz korneta moduko bat naizelako,
jendea esnaraziz, ezkontzeko zure desio bitxiagatik
Hain da
originala, hidrogenikoa, antropomorfikoa, fiskala, post-anti-estetikoa,
gatzgabea, ez-pintoreskoa eta WilliamCarlosWilliamsdarra!
dudarik gabe, ez da xix. mendea, ez da are Partisan Reviewa, berria
da, abangoardia izan behar!
Gaur gauean Bethune Streetetik hurreratu zara hona ziur aski
Greenwich abenidan zehar bere taberna txiki ezkutuekin eta Emakumeen
Presondegiarekin,
8. kalean barrena, liburu-akreekin eta burkoekin eta zapatekin eta
kale-argi distiratsuekin,
Cooper Union pasa non Mortie Feldmanen pieza bat entzun genuen “The
Stars and Stripes Forever” zuena barnean
eta Sagamoreko “kafea eta, Andy” ezin txarragoa, “gazta daniarrarekin”
esan nahi duelarik;
hatz erakuslean tu egin al duzu eta cedareko neoizko zirkulua igurtzi
zortea lortzeko?
iritzi adeitsu bat eman al diozu, presaturik, Alger Hissi?
Otsailaren 17aren bezpera da
oraindik ez du elurra ari baina ilun da eta elurra egin dezake oraindik
otsail hitsa festek eragindako ahidurarena eta udaberrirako desira berdingabearena
zeina balletak bakarrik, denboraldia luzaturik,
egin baitu jasangarri, New York Hiriko Ballet konpainia maitea,
ezkontza baten modukoa zaitugu pixka bat!
eta udaberri-zantzu bakarrak Maria Tallchiefen diamante artifizialak dira eta
txakur txiki bizi bat zaunka taberna batean, begi zoliak
urdin pizten baitzaizkio bat-batean, igebelar baten peko
uhin bat nola, edo marroi, promesten dugun soro berriki goldatu bat nola
egotziko dugu eta begiratuko igande jakin bat maiatz bilakatzen denean;
eta begi horiek dudarik gabe Janerenak eta Joerenak dira zeren aurretik baitoaz
udaberrian sarturik gu baino lehen eta igandea da bihar
Poema hau gehiegi luzatzen ari da gure laguntasuna ere luzea delako, luzea
bizitza eta garai hauetarako, luzea artea luzea den gisara eta
etengaitza,
eta gure laguntasuna luzatzea espero dudana bezain luzea egingo nuke
poema hain luzeak egiteko gai banintz
Espero dut gehiago egongo direla
Bear Mountainera auto-bidaia gehiago eta hanburgesa bilaketak, arrats gehiago
azkeneko film japoniarra ekidinez eta haren ordez Helen Vinson eta
Warner Baxter Vogues of 1938n ikusten, eta sesio gehiago
halletan Diana Adamsen eta Allegra Kenten
gorentasunari buruz
eguzki-erredura gehiago eta milia erdiko igerialdi gehiago zeinetan Joek irabazi
egiten didan Jane begira dugula, lozioz beterik eta loguraz, sesio gehiago
Faulkner Tolstoiren aldean gutxiago dela hondarra nire bainujantzian
sartzen den bitartean
aurrera egin dezagun eta dena aldatu, baina utzi oasi txiki horiek bihotza
bidean egarriz geratzen denerako
eta ziur aski aitabitxi proposatu beharko nuke neure burua umerik
baduzue inoiz, zeren ziur aski diru gehiago irabaziko baitut egunen batean
ustekabean, eta igerian irakatsi ahalko nioke
eta orain Glazunoven sinfonia bat entzuten da irratian eta hemen ez diren
gure lagunengan pentsatzen dut, Johnengan eta bere bertso-lerroen
ezteizko kalitateaz (beti ari da mundu osoarekin ezkontzen) eta
Janicerengan eta Kennethengan, irribarrez eta barrez, hurrenez hurren (ziur
aski barrezka ari dira oraintxe bertan Leaning Towerren)
baina hemen gaude denok eta haien ahala dugu
Kenneth hau idazten ariko balitz arteak emakumeak nola aldatu dituen
adieraziko luke eta emakumeek artea eta gizonezkoak, baina gizonezkoek
ez dituztela emakumeak sobera aldatu
baina ilunak dira ideiok eta gaur ezer ez litzateke iluna izan beharko
urtearen erdia itsaso ondoko etxe batean biziko zara eta urtearen erdia
gure besoen abaroko etxe batean
etorkizuna begiztatzen dugu eta zoriontsu ikusten zaitugu eta espero dugu
gu ere hala izango garelako zantzua izatea, zerbaiti heltzeko gauza, zoriona
giza lorpenik txikiena eta hoberena
Poem read at Joan Mitchell’s
At last you are tired of being single / the effort to be new does not upset you nor the effort to be other / you are not tired of life together // city noises are louder because you are together / being together you are louder than calling separately across a telephone one to the other / and there is no noise like the rare silence when you both sleep / even country noises—a dog bays at the moon, but when it loves the moon it bows, and the hitherto frowning moon fawns and slips // Only you in New York are not boring tonight / it is most modern to affirm some one / (we don’t really love ideas, do we?) / and Joan was surprising you with a party for which I was the decoy / but you were surprising us by getting married and going away / so I am here reading poetry anyway / and no one will be bored tonight by me because you’re here // Yesterday I felt very tired from being at the five spot / and today I felt very tired from going to bed early and reading ulysses / but tonight I feel energetic because I’m sort of the bugle, / like waking people up, of your peculiar desire to get married // It’s so / original, hydrogenic, anthropomorphic, fiscal, post-anti-esthetic, bland, unpicturesque and WilliamCarlosWilliamsian! / it’s definitely not 19th Century, it’s not even Partisan Review, it’s new, it must be vanguard! // Tonight you probably walked over here from Bethune Street / down Greenwich Avenue with its sneaky little bars and the Women’s Detention House, / across 8th Street, by the acres of books and pillows and shoes and illuminating lampshades, / past Cooper Union where we heard the piece by Mortie Feldman with “The Stars and Stripes Forever” in it / and the Sagamore’s terrific “coffee and, Andy,” meaning “with a cheese Danish”— / did you spit on your index fingers and rub the cedar’s neon circle for luck? / did you give a kind thought, hurrying, to Alger Hiss? // It’s the day before February 17th / it is not snowing yet but it is dark and may snow yet / dreary February of the exhaustion from parties and the exceptional desire for spring which the ballet alone, by extending its run, has made bearable, dear New York City Ballet company, you are quite a bit like a wedding yourself, / and the only signs of spring are Maria TallchiePs rhinestones and a perky little dog barking in a bar, here and there eyes which suddenly light up with blue, like a ripple subsiding under a lily pad, or with brown, like a freshly plowed field we vow we’ll drive out and look at when a certain Sunday comes in May— and these eyes are undoubtedly Jane’s and Joe’s because they are advancing into spring before us and tomorrow is Sunday // This poem goes on too long because our friendship has been long, long for this life and these times, long as art is long and uninterruptable, / and I would make it as long as I hope our friendship lasts if I could make poems that long // I hope there will be more / more drives to Bear Mountain and searches for hamburgers, more evenings avoiding the latest Japanese movie and watching Helen Vinson and Warner Baxter in Vogues of 1938 instead, more discussions in lobbies of the respective greatnesses of Diana Adams and Allegra Kent, / more sunburns and more half-mile swims in which Joe beats me as Jane watches, lotion-covered and sleepy, more arguments over Faulkner’s inferiority to Tolstoy while sand gets into my bathing trunks / let’s advance and change everything, but leave these little oases in case the heart gets thirsty en route / and I should probably propose myself as a godfather if you have any children, since I will probably earn more money some day accidentally, and could teach him or her how to swim / and now there is a Glazunov symphony on the radio and I think of our friends who are not here, of John and the nuptial quality of his verses (he is always marrying the whole world) and Janice and Kenneth, smiling and laughing, respectively (they are probably laughing at the Leaning Tower right now) / but we are all here and have their proxy / if Kenneth were writing this he would point out how art has changed women and women have changed art and men, but men haven’t changed women much / but ideas are obscure and nothing should be obscure tonight / you will live half the year in a house by the sea and half the year in a house in our arms / we peer into the future and see you happy and hope it is a sign that we will be happy too, something to cling to, happiness / the least and best of human attainments