Paparrera begiratu diot. Marta jartzen du txartelean.
Galdera batzuk egin dizkit Martak. Adibidez:
—Noizbait eraman izan dituzu betaurrekoak?
Gero agindu eta ohartarazpen batzuk:
—Eseri hemen. Begiratu hona. Orain
puxika bat ikusiko duzu. Orain argi berde bat.
Aire talka bat sentituko duzu, ez kezkatu,
segituan joango zaizu sentipen arraro hori;
begiaren tentsioa neurtzeko besterik ez da.
Ondoren hizki batzuk esanarazi dizkit.
O eta D letrak nahastu egin ditut, noski.
Dioptria zaharren eta berrien artean
ez omen dago alde handirik, bost urtetan
oso gutxi egin du okerrera ikusmenak.
Baina nik betaurreko berriak nahi nituen,
hori zen erosketa egiteko arrazoi bakarra.
Orain arte nuen ikusteko disfuntzioan
oreka aldaketa bat gertatu da.
Baldarrenaren papera trukatu dute begiek.
Neukan zalantza argitu dit Martak:
—Ez da egia, miopiaren kasuetan,
leiarren erabilerak arazoa larriagotzen duena.
Txillardegik dokumentalean esaten zuen
frankismoan demografia jario handia
jasan zuela Euskal Herriak.
Espainiarren migrazioa komeni zitzaien
frankistei helburu politikoengatik eta
euskal burgesek etekin ekonomikoa
atera zuten jende olde haren
lan-indar ez kualifikatuari esker.
«Orain Estoniako populazioaren erdia
errusiarra da» esan zuen Txillardegik.
Orduan sentitu dut kolono batek
azpiratzen ninduela (Marta maiteak, alegia)
baina horrek ez du eten bulkada
ezta adats perfektuaren ondulazioa ere.
Txillardegik baleki!
—Bat hogeita bost duzu eskuinean.
Gidatzeko jantzi egin beharko dituzu.
Orduan sentitu dut kolono bati esker
ikusiko dudala hobeto eta nire begi-higienea
zalantza barik kolono bati esker
hobetuko dela. Ez al da nardagarria?
Maitasun proiektu bat hobe enfokatzeko
tresna bihur daitekeela otu zait.
Ordura arte uste nuen maitasun proiektua
histrionismoa elikatzeko talaia zela.
—Orain betaurrekoak hautatuko ditugu.
Eskaileretan behera jaitsi gara.
—Baduzu modeloren bat pentsatuta?
—Pasta beltzekoak, handiak nahi ditut.
—Aterako dizkizut batzuk —eta atera dizkit.
—Karratuxeagoak nahi nituzke.
Orduan atera dizkit Danimarkan egindakoak.
Eta akordatu naiz Bertolt Brechten
artisten eginkizunari buruzko testuak eta
Walter Benjaminekin izan zituen elkarrizketak
Danimarkako erbestean jazo zirela.
Ez dut zalantzarik egin:
—Hauek dira —esan diot.
—Oso modernoak dira.
Uste dut Martak esan nahi zuela politak direla.
—Itxoin beste batzuk erakutsiko dizkizut.
Baina ez zaizkit gustatu. Eta esan diot:
—Badakit objektu gisa ederrak direla,
baina ez dakit ondo ematen ote didaten.
—Oso ondo dauzkazu. Lehen bagenuen afixa bat
Eduardo Noriegarekin, hain justu modelo honekin
eta zurea bezalako bizarrarekin.
Ez dut ulertu Eduardo Noriegak
zer esan nahi ote zuen Martarentzat.
Gainera dirua tarteko dagoen harremanak
estrainioak eta xelebreak izaten dira berez,
baina Iberdrola Dorrea geureganatu arte
dirua tarteko da gure harreman guztietan;
beraz, horregatik, ez dut zertan arduratu
kasu honetan ere dirua tarteko dagoelako.
Kontua da, Eduardo Noriegarena
esan duenean, ez diodala Martari
aitortu nahi izan gustatuko litzaidakeen eredua
Hönecker Xostakovitx Etxebarrieta Cardenal dela.
Fitxa bat bete du enkargua egiteko.
—Hauek nahiago ditut, ez dutelako apaingarririk.
Apaingarriekin lehenago zahartzen dira
objektuak —esan diot. Hildako nire amonaren
teoria bat zen. Nire amonak, ziur naiz,
ez luke nahi kolono batekin esposa nadin.
—Astearterako izango dituzu —abisatu dit.
Egoerari amaiera eman diogu.
—Agur —esan dit euskaraz.
Txillardegik kolonoei buruz hitz egiten zuenean
oskolezko betaurreko marroi-laranjak zeramatzan.
Oskolezko betaurreko marroi-laranjak zeuden
erakusleihoan nobedade gisa estrategikoki kokatuta.
Baina nik nahiago ditut, askogatik, Cardenal
burkidearen betaurrekoak. Uste osoa dut
betaurrekoen azken bataila pastazko
betaurreko beltzen eta oskolezko betaurreko
marroi-laranjen artekoa izango dela.
Gainera Hasier Etxeberriaren dokumentalean
Txillardegik Josu Muguruzari laudorio egitearren
esan zuen ez zegoela jakiterik Muguruza
marxista-leninista ote zen edo ez. Eta hori
ez zitzaidan inolako laudorioa iruditu
Muguruza bezalako marxista-leninista batentzat.
Horregatik hautatu ditut zalantza zipitzik
gabeko marxista-leninisten betaurrekoak.
Nahikoa zabalak, erosoak, konplexuak,
kontraesankorrak eta anitzak dira
pastazko betaurreko beltzak.
Gaur betaurreko berriak erosi ditut.
Gaur maitemindu egin naiz kolono batekin.
© cc-by-sa Hedoi Etxarte
