—169—

Etxaide'tar Jon'i

1961-II-18

        Adiskide maitea,

        Zure eskutitz atseginari ez diot orain artean erantzun ihardespen batzuen haiduru bainintzan, zuk nahi dituzun leku-izen horien euskal-formez. Egun hauietan zenbait heldu zaizkit eta demborarik galdu gabe idatzi nahi dizut. Besterik jasotzen ba dut, berehala jakin eraziko dizut.

        Hizpidean zaude noski St. Martin = Donamarthi(r)i eta Berraute = Berhueta bi korrespondentzien gainen. Ene argitzaileek be-nafar hirisken izenak eman dizkidate dudarik batere gabe: orain ene izeba batek diost St-Martin euskeraz San Martiñe dela; Berraute-Camu-rena ez dit ematen ordea, eta bestaldetik ere ezin bildu dut: iguriki beharko duzu beraz geroxeago ea bilduko dudan.

Sen Godentze Saint Goin-entzat uste dut, zoritxarrez, huts bat dela: ene informatzaileak Toulouse-aldeko Saint Gaudens-en euskal-izena eman bide zidan. Bestetzuek orain esaten didate Saint Goin = San Gueñe; nik ere ez dakit nor den santu hori (egia da hobeki ezagutzen ditudala jentilen jainkoak kristauen santuak baino) bainan Dauzat-en jende-izen-degiak honela dio: «Gouin+, variante Goin, nom de perssone germanique Gudin- (dérivé dela racine gud-, dieu) contraction d'un ancien Gohin...».

        Féas = Iñhazi: gaitz da jakitea z ala s behar duen, Zuberotar askok z idazten baitute s-en ordez. Ene izebak hala egiten du hain zuzen, eta euskal-forma Ihazi dela diost bere gutunean (n-ik gabe, bainan lehengo i-a nasalizatua da noski). Ba liteke beraz haren ahoskatzeko eran Ihasi izatea.

        Hona beste zenbait bildu ahal izan ditudanak:

        Jasses = Jase

        Méritein (ez Maritein) = Meritiñe

        Narp = Narpe

        Andrein = Andreiñe

        St-Gladie Parenties = San Gladia

        St Pée d'en haut = Sanpe Gañekoa

        (Guti dira, bainan gutiz ez gutiets...)

        Eskerrik asko zure bestengusuaren artikulua gatik; eta eskerrik asko berari ere, ikusten ba duzu, nire poemez duen iritzi ona gatik. Halaz ere uste dut ba dela diferentzia bat ez ttipia Arestiren eta ene artean: Arestik zerbait handi, zerbait goien ikusten du poesian: harentzat poetak mandatu bat ba omen du, jendeari esan beharra. Niretzat, berriz, poesia joku bat da, hitz-joku bat da: ez da serioski hartu behar. Nik euskaldun neurtitz-egile gehienei hatzemaiten diedan akatsa, beren antzea bakunegi izatea da: ez hiztegiaren aldetik ez neurtitzaren ritmu ta musikalitatearen aldetik ez dute saiakera aski sakonik egiten gauza berririk asmatzeko (non ez duten Sabindar eskolakoek bezala euskera artifizial batean idazten, bainan hori ez da zilhegi!); ene aburuz hori gertatzen da bertsolaritzari lotuegi geratzen direlakotz; bainan bertsolaritza gauza bat da, eta poesia beste bat, oso bestelakoa gainera. Ene ustez, ingles poesia barrutik istudiatu behar lukete euskal neurtizlariek, hura baita orotako poetikoena.

        Ene aldetik, hemengo albistari baten mozkura bat igorten dizut; irakurriko dituzu bertan Donostiako presondegiko buruzagiaren «adurketak» Lapurdin; jaun horren etxean arrotz gertatu ba zara sekula, atsegin izango duzu noski hori jakitean...

        Gure Krutwig handia Miarritzen dago, emaztearen ganik berhezirik (divorziaturik, berak idazten didan bezala), eta euskaldun kausarentzat berriz ere lan egitera su eta gar gertu. Proiektu handiosez beterik ageri da, bainan ni mesfida naiz, batez ere Manex eskualzale horiekin lankidetzeko asmoa baitu eta neretzat hutsaren hurrengo dira eskualzale horiek...

        Zure lana Altabizkarreko Kantuaz irakurri berri dut Egan-en, atzo iritxi baitzait, eta Zure Alostorrea ere ber-irakurri dut, asko gustatzen baitzaizkit oinharria Edestian duten irudimenezko idazkiak. Noiz idatziko duzu beste horrelakorik? Oinaztar eta Ganboarrekiko eleberria aurrera ahal doa?

        Hurrengoan beste berri gehixeago emanen dizut, bukatu behar baitut orain leku faltaz. Goraintzi zerorri, Pilari, ta bi alabatxoei. Ortzik lagunt zaitzatela guztiok!

        ''' Jon Mirande eta Aiphasorho'ko.