Hau mundu arrano hau
Hau mundu arrano hau
1997, kronika
200 orrialde
84-86766-78-8
azala: J&P
Batxi
1887, Arratzu
1916, itsasoan
 
Hau mundu arrano hau
1997, kronika
200 orrialde
84-86766-78-8
aurkibidea

Aurkibidea

Hitzaurrea
Iņigo Aranbarri
Koldo Izagirre

Gibraltar-tik
1914ko urtarrilean

Rotterdam-etik
1914ko urtarrilean

Tyne ibaitik
1914ko otsailean

Savona-tik
1914ko otsailaren 12, 15 eta 23an

Sagunto-tik
1914ko martxoaren 13an

Rotterdam-etik
1914ko martxoaren 27an

Newcastle-tik
1914ko martxoaren 31n eta apirilaren 4an

Erandion
1914ko apirilaren 12an

Cardiff eta Barry Dock-etik
1914ko maiatzaren 13, 15 eta 18an

Ingalaterratik albisteak
1914ko maiatzaren 21ean

Venezia-tik
1914ko maiatzaren 19an

Sfax-etik
1914ko maiatzaren 19an

Genoa-tik
1914ko maiatzaren 31n eta ekainaren 3an

Sagunto-tik
1914ko ekainaren 21ean

Durban-go ekanduak
1914ko uztailean

Nire lehenengoz Buenos Aires-era joatea
1914ko abuztuan

Middlesbrough-etik
1914ko irailaren 11 eta 13an

Cargo Flect-etik
1914ko irailaren 15ean

Middlesbrough-etik
1914ko irailaren 18 eta 22an

Lisboa-tik
1914ko urriaren 10ean

Anberes
1914ko urriaren 14an

Barakaldon
1914ko azaroaren 10ean

Cardiff-etik
1914ko azaroaren 22 eta 23an

Barry Dock-etik
1914ko azaroaren 26an

Lisboa-tik
1914ko abenduaren 4an

Errumania
1914ko abenduan

Cardiff-etik
1915eko urtarrilaren 3an

Genoa-tik
1915eko urtarrilaren 29an

Aguilas-ko Hornillo-tik
1915eko otsailaren 9an

Cardiff-etik
1915eko otsailaren 24an eta martxoaren 8, 11 eta 13an

Itsasoan
1915eko martxoaren 23an

Genoa-tik
1915eko martxoaren 29an

Almeria-tik
1915eko apirilaren 14an

Irlandako itsasotik
Itsas egunekotik hartua 1915eko apirilaren 24an

Ardrossan-dik
1915eko apirilaren 26an

Glasgow-tik
1915eko maiatzaren 11n

Genoa-tik
1915eko maiatzaren 23 eta 31n eta ekainaren 3an

Mazarron-dik
1915eko ekainaren 6an

Glasgow-tik
1915eko ekainaren 26 eta 30ean eta uztailaren 1 eta 4an

Savona-tik
1915eko uztailaren 20, 21 eta 23an

Mazarron-dik
1915eko abuztuaren 1ean

Glasgow-tik
1915eko abuztuaren 25ean

Melilla-tik
1915eko irailaren 28 eta 29an

Glasgow-tik
1915eko urrian

Savona-tik
1915eko abenduan

Genoa-tik
1915eko abenduan

Huelva-tik
1916ko urtarrilaren 3an

Batxi Bilbaoren artikuluak

Batxiren inguruko prentsa artikuluak

Erosi: 10,85
Ebook: 3,12

Aurkibidea

Hitzaurrea
Iņigo Aranbarri
Koldo Izagirre

Gibraltar-tik
1914ko urtarrilean

Rotterdam-etik
1914ko urtarrilean

Tyne ibaitik
1914ko otsailean

Savona-tik
1914ko otsailaren 12, 15 eta 23an

Sagunto-tik
1914ko martxoaren 13an

Rotterdam-etik
1914ko martxoaren 27an

Newcastle-tik
1914ko martxoaren 31n eta apirilaren 4an

Erandion
1914ko apirilaren 12an

Cardiff eta Barry Dock-etik
1914ko maiatzaren 13, 15 eta 18an

Ingalaterratik albisteak
1914ko maiatzaren 21ean

Venezia-tik
1914ko maiatzaren 19an

Sfax-etik
1914ko maiatzaren 19an

Genoa-tik
1914ko maiatzaren 31n eta ekainaren 3an

Sagunto-tik
1914ko ekainaren 21ean

Durban-go ekanduak
1914ko uztailean

Nire lehenengoz Buenos Aires-era joatea
1914ko abuztuan

Middlesbrough-etik
1914ko irailaren 11 eta 13an

Cargo Flect-etik
1914ko irailaren 15ean

Middlesbrough-etik
1914ko irailaren 18 eta 22an

Lisboa-tik
1914ko urriaren 10ean

Anberes
1914ko urriaren 14an

Barakaldon
1914ko azaroaren 10ean

Cardiff-etik
1914ko azaroaren 22 eta 23an

Barry Dock-etik
1914ko azaroaren 26an

Lisboa-tik
1914ko abenduaren 4an

Errumania
1914ko abenduan

Cardiff-etik
1915eko urtarrilaren 3an

Genoa-tik
1915eko urtarrilaren 29an

Aguilas-ko Hornillo-tik
1915eko otsailaren 9an

Cardiff-etik
1915eko otsailaren 24an eta martxoaren 8, 11 eta 13an

Itsasoan
1915eko martxoaren 23an

Genoa-tik
1915eko martxoaren 29an

Almeria-tik
1915eko apirilaren 14an

Irlandako itsasotik
Itsas egunekotik hartua 1915eko apirilaren 24an

Ardrossan-dik
1915eko apirilaren 26an

Glasgow-tik
1915eko maiatzaren 11n

Genoa-tik
1915eko maiatzaren 23 eta 31n eta ekainaren 3an

Mazarron-dik
1915eko ekainaren 6an

Glasgow-tik
1915eko ekainaren 26 eta 30ean eta uztailaren 1 eta 4an

Savona-tik
1915eko uztailaren 20, 21 eta 23an

Mazarron-dik
1915eko abuztuaren 1ean

Glasgow-tik
1915eko abuztuaren 25ean

Melilla-tik
1915eko irailaren 28 eta 29an

Glasgow-tik
1915eko urrian

Savona-tik
1915eko abenduan

Genoa-tik
1915eko abenduan

Huelva-tik
1916ko urtarrilaren 3an

Batxi Bilbaoren artikuluak

Batxiren inguruko prentsa artikuluak

 

ERANDION

1914ko apirilaren 12an

 

        Heldu gara aberrira azkenean be. Hemen gara, mutilok! Hainbat ordu lehenagotik genbiltzan begira non agertuko ete zen geure txoko kutuntxu hau, eta halako batean, horra non agertzen den Santoñako mendi tontorra! Ha zen poza! Barruko euskotar guztiok genbiltzan bata besteari erakusten herri zati hori. Eta gure ontzi eder honek esan eikean pertsona bizi batek legez ikusi ebala, berehala ohartu genduen ba makina bere abiada handiagoaz ebilela. Nire ustez ontziak berak be esaten eban; "ni hangoxea naiz, nik haraxe gura dot". Beti gengozan bost-sei orduan geure mendi alaiok ikusten... baina noizko heldu? Beti ibilten eta inoiz heldu ez. Ha zen lorra!

        — Ez deritzozu, Batxi, guztizko zoragarriak direla horreek mendi ederrok euren gailur tontordunokin, aldats gorak eta sakonuneekin eta hainbat zuhaitz orlegirekin?

        — Bai, esan neutsan. Nork euki leikean hitz-neurlari askok daukan hala, oraintxe bertotik ontziak abiadan atzetik dauen bits luzenga batetik ikusi, eta bestetik horreek gure asabak landu eta ondu ebezan mendi jagiok, berton gagozen lekutik hitz-neurtu batzuekin abestuteko.

        Baina ezin, ez dakigu-eta. Baina bihozdunak bagara, gomutatu daigun zelan dagozen mendi horreen barru-aldetik dagozen herriak. Edertasun hori bakarrik da ba guretzako urrunetik ikusten doguzelako, eta halako gure asaba kutunek utzi ebezan lako bardin-bardinak direlako urrunetik begiratuta. Baina barrurantz sartzen bagara, eta bertako jende asko ikusten badogu, bakarrik ikusten dogu hemendik, mendi hareek legez, herri eder baten adarrak, baina adarrok dagoz mendi horreek daukien mardultasunak ihes eginda. Mendiak bardinak ziren gu aske ginenean, baina jendearen ekanduak... Ai!, honeek ez dira lehenak.

        Honetara hizketan gengozela eta Galea itsas-muturraren aurrera gentozela inostan neure adiskideak:

        — Ez ete gara helduko ba geure sendi kutunengana besarkada bat emoteko geure laztantxuei?

        Ha hori holan balitz!

        Heldu ginen Bilbaoko ibai aurrera, eta adierazo euskuen ezin gindekezela sartu ibaian gora. Agur gure ahaleginak eta gure egun hartako pozak! Beste egun bat gehiago egon behar geure maiteen ondotxura heldu barik.

        Ontziburuak berehala agindu eban bere ahots lodi ben-benagaz:

        — Jaurti atxurra!

        Eta agintza-ahotsagaz batera joan zen atxurra urpera, eta geratu ginen bere pentsutan hurrengo goizeko laurak arte.

        Lauetan edo zerbait lehentxuago hasi zen maniobra, eta berehala sartu ginen Bizkaiko Labegaraietako nasara, bertan geure zama hutsituteko.

        Halako batean bere amak eskutik dauela heltzen da ume eder bat, eta dinotso aitari ontziaren ertzetik:

        — Aita, bizi zara?

        — Bai, bizi naiz, laztana.

        — Ezer badakarstazu Ingalaterratik?

        — Bai, oinetako barri batzuk.

        — Ez jataz niri ahaztu ba, aitatxo, zuk erakutsi zeunstazan kantuak. Gura dozuz abestutea?

        — Bai.

        Eta berehala hasten da ume ederra:

                        Euskaldun jaio nintzan

                        Euskalduna hazi,

                        Euskara hutsik amak

                        eustan erakutsi,

                        Euskara maite-maite

                        zabilz neugaz beti,

                        Euskara hilez gero

                        ez dot gura bizi.

        Hemen gara ba, neure bihotzeko Kirikiño. Ez dau ardurarik aurpegiz ezagututen ez banozu, eta bihotzez ezagutu, neuk zeu legez.

        Gora Euzkadi!