Bildumaren zerrendara itzuli

 


LIBURUARI BURUZKO
KRITIKAK


 

5

 

Infernutik zerurako bidea ezaguna zuen. Eta zerua inoiz baino zeruago azaltzen zitzaion, infernua dastatu ondorengo ordu haietan. Talking Headsen Psycho Killer kanta entzuten zen Gaspar tabernan.

        — Gero eta hobe ulertzen ditiat hiltzaileak —esan zuen Oliveirak—. Lana egin besterik ez zagok halako ideiak izateko.

        — Horren gaizki joan al zaik ba? —galdetu zion Oskarrek.

        — Tino alproja hori: «Opari bat!». Nori sartuko zioat ziria hautsa pilatu besterik egingo ez duten liburu barregarri horiekin...

        — Mugi ezak, hire txanda duk.

        — Galduta nagok.

        — Ez duk egia, hasi besterik ez diagu egin.

        — Bai, motel, txikituta, itxaropenik gabe.

        — Begiratu ondo, erreparatu piezei, bakoitzaren kokapenari, bakoitzak duen...

        — Bai, bai: bakoitzaren proiekzioari, bakoitzaren potentzialari... Kaleen izenak baino ez zaizkidak etortzen burura! Irumugarrieta, Parke, Jesus Guridi... Laostia, hainbeste kale zegoenik!

        — Beraun New York da.

        Taulari itzulia eman zion Oskarrek. Oliveiraren piezak aztertu zituen. Askotan egiten zuen hori harroputzak! Oliveirak galduta zegoela esan orduko, taulari buelta ematen zion Oskarrek, bestearen piezekin jokatzen hasteko. Burua igurtzi zuen une batez, bekainak zimurtu.

        — Irabazi egingo diat —esan zion, zaldia d5 laukira eramateaz batera.

        Orain Oliveirarena zen alfila mehatxatu zuen. Beraz, alfila kendu beharko zuen. Posizio guztiak ziren okerragoak ordea. Non zegoen ba zaldi hori hamar segundo lehenago? Alfil horrek diagonal garrantzitsuena zaintzen zuen: ederki pairatu zuen ordura arte Oliveirak alfil horren kokapen bikaina. Umiliagarria zen alfila hortik mugitu behar izatea. Beti gertatzen da berdin: sekulako ahalegina egiten dugu diagonal garrantzitsuenaz jabetzeko, eta gero umezurtz geratzen gara pausaleku eroso hori utzitakoan.

        — Nondik atera da zaldi putakume hori?

        — Heuk jarri duk.

        — Noiz.

        — Duela 12 mugimendu.

        — Harroputza!

        — Heuk galdetu didak.

        — Bai zera...

        Ez zen jokaldi aparta, baina funtsean dena aldatzen zuen. Zaldia jan zezakeen Oliveirak, baina jokaldi horrek peoi bat galtzera eramango luke. Jokaldi aparta izan gabe, zitekeenetan onena zen Oskarrek egindakoa. Horrela irabazten da xakean, mugimendu onekin eta hutsik gabe. Sotilak, diskretuak, ageriko zentzurik gabekoak, baina sakoneko arrazoi baten aldekoak. Oliveirak lilura eta amorrua bi-biak sentitu zituen. Oskarren jokaldi onak estimatzeko (eta pairatzeko) jakintza bazuen, baina ez horiek egitekoa. Jenialtasunaren amarrua da: jenialtasunik gabekoei sinetsaraztea jenialtasuna beren eskura ere badagoela. Pintura on baten aurrean, margoaren ustezko erraztasuna ikusiko du talenturik gabeak. Erraza da, pentsatuko du, baina etxean ez zaizkio kopia txarrak baino aterako. Bariazio txikiak egingo ditu, kopia dela nabaritu ez dadin, baina bariazio txiki horiek zentzu guztia birrinduko dute: oreka hautsi, edertasuna lapurtu.

        — Ez diat ulertzen onenen artean ez egotea. Ona haiz...

        — Ez, hi haiz txarra, demonio!

        — Zaila zuan zaldiaren mugitze hori ikustea. Ez zakiat nondik atera duan lauzango putakume hori. Hire mahukatik akaso... Piezak mahukan gordetzen dituk hik! Esadak, tranpak egiten al dizkidak?

        — Hamar urterekin ikasten duk mugimendu hori, Oliveira.

        «Raul Oliveira nauzu, Universal Fundazioko saltzaile kaskarra eta xake jokalari penagarria».

        «Ez dut libururik nahi». Danba!

        «Liburuak! Nolako gauza prosaikoa: jakintza, horixe ekartzera nator ni!».

        Peoia hatzen artean zerabilen Oskarrek, harekin jolasean, pazientzia galtzen ari zelako akaso. Xakean ari zenean, xakean ari zen Oskar; eta beti ari zen xakean. Hitz gutxiko laguna zen. Etxerako bidean, orduan hasten zen hizketan. Eskerrak.

        — Garagardo pare bat eskatzera noak —esan zion Oliveirak, Oskar ozpinduko zuela jakitun.

        — Mugi lehenago.

        — Mugi heuk, txanda uzten diat.

        Zutitzean Oskarren kexua entzun zuen gibeletik:

        — Nola kristo mugituko diat ba bi bider, erotu al haiz?

        Baina dena zen jokoa, baita haserrea ere.

        Joxemari zegoen barran, etxeko nagusia, kapelu dotoreaz: 30eko hamarkadako mafioso hegoamerikar bizizalea ematen zuen, edo eman nahi zuen behintzat, beti zuriz jantzita. Inguruko baserri batekoa zen. Dandy trajeak inauterietako mozorroa zirudien bere soinean.

        — Ea ba, hi —esan zion Joxemarik—, ba al dakik zein izan zen eszenatokira traje gabe igotzen lehen taldea?

        — Larrugorritan?

        — Larrugorritan ez, etiketa gabe, zera, kaleko jantziekin.

        — Ez zakiat, ideia putarik ez —erantzun zion Oliveirak.

        Joxemarik ezpainak estutu zituen ironiaz. Horrenbeste daukazue ikasteko. Horixe esan nahi zion. Oliveirak ezin zuen kalamatrika hura jasan.

        — Eta ez zaidak axola.

        — Tira, Oliveira, hiri asko gustatzen zaizkik kontu hauek...

        — Esan behar baduk, esan.

        Joxemarik belarrian jarri zuen atzamar bat:

        — Entzuten duan hauxe: Talking Heads!

        — Ez al dira ba 1970 ingurukoak?

        — Ez, redios, 60ko hamarkadakoak.

        — Joder, lehenago hemengo abeslari asko ibiltzen zuan trajerik gabe: Laboa, Lertxundi...

        — Bai zera! David Byrne, bai horixe, hura izan zuan galtza bakeroak jantzita oholtza bat zapaldu zuen lehen gizasemea. Txorakeria irudiko zaik, baina norbaitek izan behar zian lehena, eta bera izan zuan; beragatik ez balitz, gaur egun mierda de ciudad guztiak ibiliko lirateke gorbataz. Gandorra buruan eta trajea soinean!

        Penizilina deskubritu izan balu ere ez zegokeen hain arranditsu. Buelta eman zuen basoen bila joateko, alaitasun lodikote batez, saltoka edo. Eta bizkarra ematen ziola aprobetxatuz, Oliveirak tiro egin zion, eskuaz, pistola irudikatuta: Pam!

 

 

 

© cc-by-sa Lander Garro

 


www.susa-literatura.eus