Poesia kaiera
Poesia kaiera
Rosalia de Castro
itzulpena: Koldo Izagirre
2017, poesia
64 orrialde
978-84-17051-04-4
Rosalia de Castro
1837-1885
 
 

 

 

Kanpai herria Bastavales

joka entzuten ditudanean

hil egiten naiz bakardadez

 

 

            I

 

Entzuten zaitudalarik

kanpai txiki, kanpaitxo

negarra datorkit nahi gabe

 

Urrun entzuten zaitudalarik

minetan dauzkat erraiak

ari ote zaren nire galde

 

Eri naiz minezko zauriz

bizi osoa neukana

gaur naiz erdiaren jabe

 

Erdia didate utzi

handik ekarri nautenek

handik nautenek lekutu

 

Ai! ez maitasun zoroek

Ai! ez zoro maitasunek

naute handik lapurtu

 

Maitasunak joan dira

heldu dira bakardadeak...

penaz naute uzkurtu

 

 

            II

 

Goizean goizik

muinoetan gora noa

arinik, arineketan

 

Ahuntza bezain arin

entzun ahal izateko

lehena ezkiletan

 

Egunsentiko lehena

haizeak ekarria

ni kontsola nadin

 

Malkotan ikus ez nazan

hegaletan dakarkit

jostari eta kexati

 

Kexati eta dardaran

basartean barrena

zuhaiztian barrena

 

Eta larrean barrena

ibar leunean barrena

ikotika eta ikotika

 

 

            III

 

Astiro, astiro

isilik noa kalean

Bastavaleseko bidean

 

Nire poza den bidean

harri gainean jesarri

eguzkia gorde artean

 

eta jesarririk begira

ageri zait ilargia

eguzkia gordean

 

Hau etzan, bestea gorde

ez dakigula nora

ilargia bere bidean

 

Norako hain bakarti

hari begira gauden tristeoi

hitza eta entzuna uko

 

Hitz egingo, entzungo baligu

nik zenbat esateko

nik zenbat kontatuko!

 

 

            IV

 

Izar orok bere pitxia

hodei orok luma zuria

ilargia aitzina doa triste

 

aitzina doa argituz

ibar, larre, mendi, ibaiak

egunaren murriztez

 

egunaren murriztez ilun

gaua gainbehera, gainbehera

mendietako basoetan

 

basoetan eta hostoetan

iturritxoak edonon

adarren gerizpean

 

Gerizpean kantari

txoriñoak txioka

egunsentian itzarri

 

arratsean lotaratu

ilunpean azal daitezen

kilkerrak kantari

 

 

            V

 

Haizea lasterka, ibaia joanean

hodeiak lasterka, hodeiak lasterka

nire etxerako bidez

 

Nire etxea, nire babesa,

badoaz denak, ni hementxe

lagunik ez, maiterik ez

 

Ni hementxe hasperenka

etxeetako keari begira

bizi naizen haren galdez

 

....................................

 

Badator gaua... eguna itzali da

Ave Mariaren doinuan

ezkilak urrun joka

 

joka otoitz egin dezadan:

ito bainaute negarrek

ez dut nik otoitzik egingo

nitaz egin dezala bestek

 

Kanpai herria Bastavales

joka entzuten ditudanean

hil egiten naiz bakardadez

 

Campanas de Bastabales, / cando vos oio tocar, / mórrome de soidades.

I

Cando vos oio tocar, / campaniñas, campaniñas, / sin querer torno a chorar. // Cando de lonxe vos oio, / penso que por min chamades, / e das entrañas me doio. // Dóiome de dor ferida, / que antes tiña vida enteira, / i hoxe teño media vida. // Solo media me deixaron / os que de aló me trouxeron, / os que de aló me roubaron. // Non me roubaran, traidores, / ¡ai!, uns amores toliños, / ¡ai!, uns toliños amores. // Que os amores xa fuxiron, / as soidades viñeron... / de pena me consumiron.

II

Aló pola mañanciña / subo enriba dos outeiros, / lixeiriña, lixeiriña. // Como unha craba lixeira, / para oír das campaniñas / a batalada pirmeira. // A pirmeira da alborada / que me traen os airiños / por me ver máis consolada. // Por me ver menos chorosa, / nas súas alas ma traen / rebuldeira e queixumbrosa. // Queixumbrosa e retembrando / por antre a verde espesura, / por antre o verde arborado. // E pola verde pradeira, / por riba da veiga llana, / rebuldeira e rebuldeira.

III

Paseniño, paseniño, / vou pola tarde calada, / de Bastabales camiño. // Camiño do meu contento; / i en tanto o sol non se esconde, / nunha pedriña me sento. // E sentada estou mirando / como a lúa vai saíndo, / como o sol se vai deitando. // Cal se deita, cal se esconde, / mentras tanto corre a lúa / sin saberse para donde. // Para donde vai tan soia, / sin que aos tristes que a miramos / nin nos fale, nin nos oia. // Que si oíra e nos falara, / moitas cousas lle dixera, / moitas cousas lle contara.

IV

Cada estrela, o seu diamante; / cada nube, branca pruma; / triste a lúa marcha diante. // Diante marcha crarexando / veigas, prados, montes, ríos, / donde o día vai faltando. // Falta o día, e noite escura / baixa, baixa pouco a pouco, / por montañas de verdura. // De verdura e de follaxe, / salpicada de fontiñas / baixo a sombra do ramaxe. // Do ramaxe donde cantan / paxariños piadores / que ca aurora se levantan. // Que ca noite se adormecen / para que canten os grilos / que cas sombras aparecen.

V

Corre o vento, o río pasa; / corren nubes, nubes corren / camiño da miña casa. // Miña casa, meu abrigo: / vanse todos, eu me quedo / sin compaña, nin amigo. // Eu me quedo contemprando / as laradas das casiñas / por quen vivo suspirando. // ... // Ven a noite..., morre o día, / as campanas tocan lonxe / o tocar da Ave María. // Elas tocan pra que rece; / eu non rezo, que os saloucos, / afogándome parece / que por min tén que rezar. // Campanas de Bastabales, / cando vos oio tocar, / mórrome de soidades.