Goseak janak
Goseak janak
2018, poesia
96 orrialde
978-84-17051-20-4
azala: Ainara Lasa Perez
Idurre Eskisabel Larraņaga
1970, Beasain
 
2019, saiakera
 

 

EDURNEZURIREN AMARENAK

 

 

                          1

 

Sorbaldetan behera amiltzen zaio alabari

ile adatsa,

luzeegi darama

helduetara jolasten garen

gurasoon begietarako

 

Ez da praktikoa,

igerilekuan asko kostatzen da lehortzea,

eta pulmonien beldur atabikoa

hauspotzen digu

Afaltzean zopatan sartzen zaizkio puntak,

porru-patatetan, espagetien tomatetan…

zerrikeria bat…

korapiloak egiten zaizkio

gutxienez, bat, ezkutaketan ibiltzen direnean,

gutxienez, bi, harrapaketan jolasten badira,

ilaje luze hori ekosistema perfektua da zorrientzat

 

Baina ile adats zoragarria du alabak,

gaztaina urrekara, leuna, xamurra,

denborak ez ezik bizitzak higatu gabea

 

Eta ile adats zoragarri hori

irmo eta harro defendatzen du

nire mozketa asmo praktiko

zein intelektualki estetikoen aurka

artifiziorik ezaren pankartaren jabe,

amorruz eta negarrez,

niri aspalditxo galdu zitzaidan

gaztetasunaren berezko edertasun lotsagabearen promesa

aurpegira listuka jaurtitzen didala

 

 

                            2

 

Xuxurlaka azaldu zidan Psikologia

ikasten hasi berri zen

lagun zaharrago batek

Edurnezuriren amaordea ama zela jatorrian

Beste ipuin asko bezala

leundu egin zutela Grimm anaiek

Ahoz ahoko oinordekotza ilustratu gabean jasotakoa

krudelegia zitzaiela

zuritasunera bezatutako burges sorberri haiei

 

Errebelazio doinuz agertu zidan jatorrian

ama zela alaba hiltzeko agintzen zuena

haren gaztetasuna eta edertasuna

ezin eramanda,

inbidiak janda,

jelosiak erotuta

 

Lagunak azpimarratu zuen mito bat zela,

esperientzia unibertsal baten irudikapena

 

Aho zabalik geratu nintzen,

liluratu egin ninduten lagunaren hitz landuek,

sekretu iniziatikoaren tankerak

 

Aho zabalik baina sinesgogor

 

Ama, ama baitzen,

nirea eta gainerako espeziekide guztiena

Ama: norberarenarekin nahasten zen gorputz bat,

bake izeneko zoriona ematen zuen bihotz bat,

ongiagatik zigorra ankerki astintzen zuen buru bat

Ama: erabat alaba eta semeei emaniko

gorputz bat,

bihotz bat,

buru bat

Ama: alaba eta semeak besterik ez zen

hirutasun santu bat

 

Urte asko joan dira ordutik

Gauzak gertatu zaizkit,

gauzak egin ditut,

bizi egin naiz

 

Eta erditu,

alaba batean

 

Liluratuta laztantzen dut alabaren

azal orbain eta arrasto gabea,

liluraz begiratzen ditut haren begi-nini beltz,

ezpain gorri,

gihar irmo higatu bakoak

Guztia da promesa eta etorkizun

gorputz txiki horretan

 

Alabak

aurpegia pikorrez beteta dudala marrazten nau,

ipurdi handia dudala esaten dit,

zimurrak zergatik ditudan galdetzen…

Sintzeritatearekin nahastuta

krudelkeria zantzuak agertzen hasi dira

buru txiki horretan

 

Egia da,

urte asko joan dira

eta alaba batean erditu naiz…

 

Horregatik,

orain goitik behera sinesten dut

jatorrian Edurnezuriren amaordea ama zela:

ni bezalako,

eta nire ama bezalako,

andre bat,

hirutasun santuetatik urrun

alaba eta semeez besteko pertsona bat,

nahi adina ezin,

bertute bezainbat akats

 

Are, batzuetan, Edurnezuriren ama naiz

 

 

                            3

 

Egia esan,

egunak gorputz baino gorpuago

errenditu izan nauen horietako batzuetan,

denaren eta ez denaren

ordu txikietan,

ohea salda amniotikorik gabeko zero eremu,

ankerkerian bilatu dut atsedena,

eta erraietako dastamen papilak

aurretiazko gozamenetan blaitzen zaizkidala

irudikatu izan dut

nola laster kontatuko diodan alabari

Olentzerorena gezurra dela,

gerra eta sarraskiak munduaren

beste aldeko ertzetan ez ezik

gure etxeetan ere gertatzen direla,

jendeok argitik bezainbat dugula ilunetik

eta, batez ere,

ni neu

hezur-mamizko baino gehiago

harri-kartoizko andre huts bat naizela,

nire ama bezala,

hirutasun santuetatik urrun

alaba eta semeez besteko pertsona bat,

nahi adina ezin,

bertute bezainbat akats,

batzuetan, zakur amorratuaren pareko

gose zital batek jana

 

Plazerez imajinatu izan dut

alabaren baitako alaba xaloaren hilketa

 

Horixe du mendekuak

 

Horixe, ezinean beste ezinbestean

Edurnezuriren ama izateak

 

 

                         4

 

Goizean,

argia hastean,

kokotseko bizarrak

pintzaz erauztera nindoala

begitarte maskaldu bat

ikusi dut komuneko ispiluan,

inurri suizida bat kausitu dut

balkoiko geranio meharraren ontzian,

bezperan eskegitako arropak batzen ari nintzela

 

Bulegoan

otzan makurtu naiz

jasotako aginduen larderiara,

eta zaunkaz

eman ditut niri dagozkidanak

 

Hipermerkatuan

behar ez ditudan gauza mordoz

eta damu izango ditudan zenbaitez

bete dut gurdia

 

Aldirietako buxaduran

txorikume bat lehertu zait parabrisan

 

Salda amniotikorik gabeko

zero eremu iritsi naiz etxera,

porrot,

neu osorik

derrota

 

Alaba eseri zait ondoan

besotxo biez besarkatu nau,

musu eman dit,

“bai polita zarela” esan belarrira,

irribarrea du ezpainetan,

tristura putzu bat,

engainu zirkin bat,

ninietan

 

Alabaren begiradan

galdu egin da niganako miresmen erabateko bezain laņoa…

are, araztasuna galdu da,

errukia ernatu,

barkaberatasuna

 

Ikusi egin du

alabak

Olentzerorena gezurra dela,

eta, batez ere,

ni neu

hezur-mamizko baino gehiago

harri-kartoizko andre huts bat

 

Ikusi egin du,

neuk errebelatu aurretik,

mendekuari mendeku hartuz

 

Besarkatuta

arnasa berean hartu dugu atseden,

hats berean aztoratu gara,

noizbait,

ama eta biok bezala