Telesforo Monzonen mendeurrena
1904ko
abenduaren 1ean jaio zen Bergaran
Telesforo Monzon Olaso.
Euskal Herriaren XX. mendeko historiaren lekuko bainoago protagonista,
ezaguna da politikan egindako bidea Espainiako II. Errepublikaren
garaian hasi eta 1981ean hil zen arte. Politikari eta ekintzailez gain,
ordea, idazle izan genuen Telesforo Monzon. Poema, antzezlan eta
artikuluen egile, ezin baztertuzkoa da Monzonek literaturan egindako
ekarpena. Haren lan gehientsuenak bildu ditugu: kaleratu zituen bi
poema liburuak (
Urrundik
eta
Gudarien
Egiñak), liburutan sartu ez ziren
olerki solteak
(baita oraintsu
aurkitutako zortzi inedito),
bost antzezlan (aldizkarietan eta are liburu gisa argitaratuak) eta
kantak. Bestalde,
eta artikuluei dagokionez, Koldo Izagirrek apailatu eta Elkarrek
kaleratu zuen antologia ekarri dugu:
Langosta baten
inguruan liburu eder askoa. Irakurgarri dituzu denak.
Harkaitz
Canoren Norbait dabil
sute-eskaileran
Zazpi urte joan ziren
Kea
behelainopean bezala (Susa, 1994) Harkaitz Canoren lehen liburutik,
poema-liburutik, bigarrenera, gaur osorik eskaintzen dizugun honetara:
Norbait
dabil sute-eskaileran. Beste jenero eta lan batzuetan aritu
ondoren, poemen tiradera berriro ireki zuen 2001ean eta Susak eta
Euskalgintza Elkarlanean Fundazioak elkarrekin kaleratutako liburuan
bildu handik ateratako poemak. Poesiarako sena ez zitzaiola agortu
erakutsi zigun Harkaitz Canok. Oraintxe gaztelaniaz argitaratu du, hain
zuzen, bere azken poema liburua, 2003an Olerti Etxearekin kaleratu
zuena:
Dardaren interpretazioa.
Efemerideak
2000
abenduak 2: Luis Villasante
hil zen Arantzazun.
1891 abenduak 4: Kepa Ormaetxea
jaio zen Etxanon.
1748 abenduak 5: Pedro Antonio
Añibarro jaio zen Ugaon.
1745 abenduak 6: Juan Antonio
Mogel jaio zen Eibarren.
1888 abenduak 6: Nikolas
Ormaetxea Orixe jaio zen
Orexan.
1953 abenduak 6: Andolin Eguzkitza
jaio zen Santurtzin.
1888 abenduak 7: Joseba Altuna
jaio zen Bilbon.
1888 abenduak 7: Juan Martin
Pertika jaio zen Gernikan.
1869 abenduak 8: Juan Frantzisko
Petrirena Xenpelar
hil zen Errenterian.
1925 abenduak 8: Juan Manuel
Lertxundi hil zen Tolosan.
Durangoko azokakoak
Abenduaren
4tik (larunbata)
8ra
(asteazkena)
Liburu
azoka burutuko da Durangon. Susa literatura argitaletxearen lau
standak Goienkalen egongo dira, 51tik 54ra. Egunotan, ohi denez
literaturarekin lotutako ekitaldi batzuk ere burutuko dira:
abenduaren 4an (larunbata)
20:30etan
Jose Luis
Alvarez Enparantza Txillardegi omenduko
dute San Agustin kulturgunean; biharamunean,
abenduak 5 (igandea) 12:30etan
Huntaz eta hartaz: Errealitatearen eta
ametsen geografia hitzaldia eskainiko du Txillardegik. Egun
berean baina arratsaldeko 18:00etan
Lekuak
literaturan gaiaz solastuko da
Bernardo Atxaga.
Emakumea eta literatura izango
dute aztergai Bilgune Feministak antolatuta 19:00etan.
Abenduaren 6an ere bi hitzaldi
izango ditugu:
Irudimendaren
gereizpean izango du hizpide
Jesus Mari
Olaizola Txilikuk
12:30etan, eta
Tranbiaren leihotik
begirada bat berriz
Unai Elorriagak,
18:00etan.
Agenda
Joseba
Sarrionandiaren Akordatzen liburu
berriko pasarteak irakurriko dituzte
abenduaren
1ean (asteazkena) 20:00etan Durangoko
Plateruena
Kafe Antzokian. Irakurtzen arituko dira Aitzpea Azkorbebeitia, Jimu
Iturralde, Ruper Ordorika, Paddy Rekalde eta Mitxel Sarasketa. Irudiak:
Txetxus Sarrionandia.
Getxoko Literatur gida aurkeztu eta mahainguruan arituko dira bertako
idazleak (Kepa Altonaga, Unai Elorriaga, Iñaki Friera, Amaia
Iturbide, Laura Mintegi, Xabier Paia eta Joseba Santxo)
abenduaren 2an (osteguna)
20:00etan Getxoko Torrene kaleko erakusketa aretoan.
Edorta
Jimenezek
Sukar ustelaren urtea liburua
aurkeztuko du
abenduaren 3an (ostirala)
12:30etan Bilboko Likiniano liburudendan. Argitaldaria: Txalaparta.
Gotzon Barandiaranek
Arrakalak
poesia liburua aurkeztuko du lagunartean
abenduaren 3an (ostirala) 20:30etan
Larrabetzuko Hori Bai gaztetxean. Poesiari buruz mintzatuko dira batez
ere.
Iban Zalduak
Itzalak
liburuko
pasarteak pianoaren musikaz lagundurik irakurriko ditu
abenduaren 2an (osteguna) 19:30etan
Gasteizko Alde Zaharreko Luis Aranburu Musika Eskolan. Pianoa: Koruko
Heras.
Edu Zelaietak
Mugaldekoak
errezitaldia egingo du
abenduaren
10ean (ostirala) 21:00etan Errazkingo Herriko ostatuan.
Biharamunean
abenduaren 11n (larunbata)
19:30etan Elizondoko Arizkunenea kultur etxean egingo du. Musikan lagun
izango ditut Beñardo Goietxe eta Raul Garcia.
Bihotz Bakartien Klubak
Sarri gure artean
errezitalaren azken bi emankizunak egingo ditu
abenduaren 15ean (asteazkena) eta
16an (osteguna) Santutxun eta
Durangon.
Xabi Bordak
Birika
zatiak poema liburuan oinarritutako errezitala egingo du
abenduaren 20an (astelehena)
20:30etan Larrabetzuko gaztetxean.
Nahi
izanez gero, orain arteko Literatur Emailuak irakurgai dituzu Susa literatura
argitaletxeko webgunean.