Susa-ko liburuak

Casa Tomada

Kanko Ispizua

Susa 19 / 1986ko azaroan

Cortazarrek Casa Tomada idatzi zuela,

katixima berria otsoentzat

eta

alokairu orrietan zehar ihes.

Hartzazu kafea, Mari, besterik ez dago eta. Berau berotzeko ere ez daukagu butanorik, kanpoan erosi behar izan dut. Badakizu, termoagaz joan eta sei ebaki eskatu. Beno, beste inoiz ere antzekoa egin dugu. Bai, badakit oraingokoa azkena dena eta oraingoan urrunera goazena, baina ez dugu horregatik kafea hotzituten utziko. Egiozu putz bero badago. Ez, benetan, ez naiz damutzen; oraindik lehenengo gauez oroitzen naiz. Holan por holan ezagutu genuen elkar, zu tabernako barra atzean alkandora erremangatuta eta ilea zapi gorriagaz lotuta. Koleta alde batera eta bestera astintzen ezetz esaten zenigunean. Ezetz esan eta atzera bueltatzen ginen zeure menosprezuak sufritzera. Oso gustuko genuen zure aurpegi haserretua eta mugimendu elektrikoak. Aita oso pozik zebilen gugaz, oso kliente fijoak ginen eta. Hantxe zegoen beti «Mari, zerbitu egiezu mutiko hauei, ez duzu egarri direla ikusten ala?». Eta zuk, ahotsa jakin dakizun garratzen jarrita, «zer gura duzue?» itauntzen zenigun. Gero kulturetxearen lokaletatik bota gintuzten eta norberak bere bidea hartu genuen. Ni Bilbora eta besteak batek daki nora. Urteak pasatu ziren berriz ikusi arte; oraindik ere gogoratzen zara? Kristorena zeneraman gainean, speeda hartuta zenuen eta begiak distiratsuak. Han zenbiltzan neuri begira eta begira zeure atzamarrok hormako kristalean jolasten zutela. Gogoratzen zara? bakarrik zeunden une hartan, atzamarrok kristalean olgetan eta zu irribarrez, distiratsu. Halako batean, eskuak atzerantz egin eta koleta bat egin zenuen. Eta irribarrez hainbatetan ezetz esan zidan koleta erakutsi zenidan. Eta ahots goxoaz «ez duzu gura?»; berbak zeure begietatik irristatzen ziren. Geroztik beti, goizetan begiratzen dizudanean, berdin ikusten zaitut; eta batzuetan lotsatu egiten naiz, ondo dakizun moduan. Baina zeure aitak ez nau begi onez ikusten izan. Lehenago bezero ona izan banintz ez du sekulan ere onartu guk biok ez ezkontzearena eta holan bizitzearena, etxerik etxe eta herririk herri. Bai, neu ere lokartzen hasia naiz, kafea edateari ekin arren. Iluntzera arte ez da inor etorriko, ordurako urrun izango garela. Eurek pentsatu baino urrunago. Gomutatzen zara plazan bizi ginela, zelan patronoa etorri zitzaigun periodikoa eskuan eta arrantzaka? Jada bazeukan geure hurrengo pisua boligrafo gorriz markatuta; gu botatzeko etorri eta bageunden urrun, bere arrantzak entzuten ez diren lekuan. Koitadua! Ez dakit konturatu zinen, baina polizia eta guzti izan zen gau hartan gure inguruan. Komisaldegian sekulako garrasiak entzuten ziren, biok ginen elkarren bila, zeu bortxatzen zintuztenean. Inpotentziak eraginda negarrez eta garrasika. Ez diegu sekulan ere barkatuko, ez. Ubeldurez beteta zeunden irtetean eta neu kartzelan, urruneko leku horretan zugaz elkartu ezinean. Koleta beltz horrekin olgeten zenduen baina. Edazazu kafea hotzitu baino lehen. Nerau ere lokartzen hasia naiz eta erdia baino ez dut ikusten, baina zeure gorputzaren epeltasuna sentitzen dut oraingoz. Laster hotzitu egingo zaizu gorputza, geroxeago biok elkarregaz izateko.

AUZOKO ORRI PARROKIALEAN AGERTUTAKOAREN ESTRAKTOA:

»...Lehen egunean gertatu zena da gaur eguneko egoera azaltzen duena. Drogadikto bikote bat agertu zen hilik sobredosia dela medio. Ardi galduen gisa jokatzen duten gazteek ez dute inolako laguntzarik jasotzen drogarengandik; paradisu faltsu bat izan ezik. Hor ikusten da egoera sozial honen helburu gabezia...».