Ene gorputik

 

Puntu jakin batetik aurrera ezinezkoa da itzulera.

Puntu hori iritsi beharra dago.

FRANZ KAFKA

 

Hilda nago. Badakit. Ziurtasun osoz. Ez dakit zergatik dakidan, zertan oinarritzen naizen hilda nagoela jakiteko, baina hilda nago. Asfalto gainean natza. Neure gorpua ikus dezaket hemendik. Oin biluzia ikusten dut, begietatik urrun, beste muturrean, behatz lodia eta bere azkazal belztua agerian. Nire oina da, nire behatza eta nire azkazala. Nire gorpuarenak.

        Ez dakit zergatik ez dudan inor ikusten. Ez da normala. Jasoa behar ninduten honezkero. Anbulantzia bat, mediko bat, erizainak, poliziak, epailea, forentsea, kazetariak, begiluzeak... Hiriko kale batean hil naiz, jendez inguratuta. Nolatan geratu naiz, hortaz, horren bakarrik? Ez dakit. Heriotzaren misterioetako bat izango da. Ez dakit ezer. Hilda nagoela, horixe besterik ez. Ez zait axola ezer ez jakitea, ez daukat ezeren ardurarik, ezeren kezkarik, ezeren minik, ezeren beldurrik. Paregabekoa da bake hau. Sosegu erabateko hau da hilda nagoela ziurtatzen didana. Hildakoon bakea. Ederra da.

 

 

Bart gauean etxetik irtetean, banekien litekeena zela hara berriro sekula ere ez itzultzea, han geratzea nire izatearen azken-azkeneko arrasto desordenatuak. Axolagabeziaren azken muturreraino heldua sentitu naiz, edozertarako gertu, aukera guztietara zabalik. Ederra iruditu zait, lipar batez, arduragabezia erabateko horren azken adierazpena neronek bilatu gabeko eta neronek eragotzi nahi izan gabeko heriotza izan zitekeelako ideia. Txerri hiltzeen irudiak etorri zaizkit gogora: urdearen azkeneko astindu eta kurrinken heriosuhar temati eta alferrikakoa, eta ondoren, azkenik, odol zurrusta lodiaren atseden baketsu eta lasaigarria.

        Noraezean eta planik gabe ibili naiz hiriko kaleetan. Elurra zegoen taberna guztietako teleaparatuetatik ematen ari ziren futbol partida jokatzen ari ziren zelaian. Urruti behar zuen, nonbait, futbol zelaiak, gure hirian hego haize epela baitzen nagusi. Baloia gorria zen, jokalariek elurrarekin nahas ez zezaten. Kanpotik begiratu ditut tabernetako teleaparatuak, barrura sartu gabe. Ez nuen ezer hartu nahi, ez nuen ezer eskatu nahi, ez nuen ezer esan nahi, ez nuen inor izan nahi. Etxetresna denda baten erakusleihoaren aurrean gelditu naiz, azkenik, partidako irudiei begira. Zelai zuritua, baloi gorria, jokalari batzuk eskularruak jantzita eta galtza luzeekin... Elurminez, haurtzaroa ekarri dit gogora ikusmira ezohiko hark.

        Kai aldera jo dut gero paseoan, gogoan nituen kanturik geldo, gautiar eta hautsienak kantatuz. Besoekin eta gorputz osoaren astinaldiekin indartu ditut kanten unerik gordin, dramatiko eta zirraragarienak, eta lurrean arrastaka ere ibili naiz.

        Kaian lotutako txalupa baten barruan etzanda hartu nau loak tarte batez, ez oso luzaz.

 

 

Goizean goiz, kafetxe batean gosaltzera sartu naizelarik, mintzo bat nagusitu zait barrenean. «Beharbada egia da guztia», zioen. «Baina, izatekotan, guztia». Hitz horiexek baino ez ziren etortzen nire ahora, eta nekez lortu dut zerbitzariari deskafeinatua eta kruasana eskatzea, totelka traketsean eta ezinean, mozkortuta banengo baino okerrago.

        Nola edo hala, barruko mintzoak sortutako nahasketak aztoratuta, deskafeinatua eta kruasana mahai batera eraman eta hantxe eseri naiz. Han, arrunkeriekiko morrontza gainditurik, neure baitaren erabateko jabetza eman diot barruko mintzoari. «Beharbada egia da guztia», esan du berriro, patxadaz oraingoan, jauzi luzeagoa egiteko abiada hartu nahian bezala. «Baina, izatekotan, guztia. Baita esandakoek, esan eta gero, gezur aitortutakoa ere, pentsatutakoek zorakeriatzat joa.» Menturaz bagarela pentsarazi dit mintzoak, benetan bagarela. «Sinesteak lanak baditu ere, ura ibaietan, odola zainetan, kosmologia laino hori guztia», egin du aurrera barruko mintzoak. «Baina baita ere, hortaz, etxeorratzak odolaren erretenetan, gorpu multzo izoztuak ibaien ibilguetan».

        Ez dut jakako poltsikoko koaderno txikia atera barruko mintzoak zioena idazteko. Tranpa egitea zatekeen hori, ariketa inkoherentea axolagabeziaren azken muturrean, txerriaren alferrikako astinaldi ergela. Orain, hil eta gero, are argiago daukat hori guztia, zuzen jokatu dudala eta ez neukala, nahi izanda ere, bestela jokatzerik ordurako. Heldua bainintzen Franz Kafkak aipatu zuen gunera. Bide guztiak gozo-gozo nahastuta zeuden, beraz, heriotzaren labirintoan.

        «Kohete bana gure bihotzetan trabeska, porlan trinkoa sudurzuloetan», sentiarazi dizkit barruko mintzoak, berriro kalera irten eta hiriko oinezkoen eta autoen mugimendua ikusi dudanean. Beti izan naiz, ez dago esan beharrik, aski poeta urbano eta hautsia, abangoardista edo.

 

 

Bikaina zegoen hiria. Gauza bakoitza bere lekuan: etxeak, kaleak, dendak, kioskoak, autoak, trafikoko argiak, berritze-lanak eta haietako langileak, udaltzainak, era guztietako oinezkoak... Liluratuta geratu naiz dendetako erakusleihoei eta publizitate kartel handiei begira. Nire barruko sentimenduak, hitzik gabe, zehaztasun eta edertasun miragarriz adieraziak zueden haietako batzuetan. Ez dago, zinez, hiria baino museo hoberik, begiei atzera egin eta behar adina urruntzen uzten bazaie.

        Jende artean paseoan, pentsatu dut poeta handiak zirela nire ondoan pasatzen ziren guztiak. Mundu oso bat gordetzen zela begi pare bakoitzaren atzean, eta mundu oso hori modu ezin zehatz eta ederragoan adierazten zuten poema paregabeak ari zirela etengabe mamitzen nire ondoko pertsona haietako bakoitzaren burmuinetako txoko gorde batean.

        Gozotasun erabatekoan nintzen, harmonia betean, nire izate beti hautsi eta minduaren zatiki ttiki guztiak batu balira bezala, bata bestearen ondoan erosotasun harrigarriz txukun egokituak. Ziur naiz harmonia horren indarrak sortu duela etxeorratz baten terrazatik tiro egin didan frankotiratzailea. Ez zukeen zentzurik, bestela, hark ni bakarrik hiltzeak, deus gutxi baita arrakasta eskaseko poeta bat hain frankotiratzaile trebe eta profesionalarentzat. Autoen bila jo dut ondoko errepidera bala birika barruan sentitu orduko. Barruko harmoniak ezerezetik sortua behar zuen harrapatu nauean autoak ere, hain zen ilun eta dotorea. «Aise sinetsiko didazue begi barruetan hilerriak hazten ari zaizkidala esaten badizuet», egin du aldarri barruko mintzoak, autoak jaurtikia airean nintzelarik. Ezkerreko zapata oinetik urrun hegan ikusi dut.

 

 

Orain ez da zapata inon ere ageri. Neure gorpua baino ez dago hemen, hiri abandonatu eta mortuko asfaltoaren gainean, eta oin biluzia ikusten dut, begietatik urrun, behatz lodiko azkazala beltz-beltz. Ez dakit noiz arte baina ez zait axola. Ederki egoten da.

 

 

© Juan Luis Zabala

 

 

"Hautsia natza" orrialde nagusia

www.susa-literatura.eus