Ziñaldari arteza
Udagoyeneko arratzalde epel-epela da.
Baserri-etxe bateko atarte-aurrian auzoko emakumiak batuta dagoz, bata galtzetagiñan, bestia baba-urkultzen, au bere gixonaren prakai ipingi bat ezarten, ori galtza zarren batzuk errepasetan, beste bat etxe-ondoko pozutxuan tresnak garbitxen...
Danak darabille esku-artian zeregiña, iñor eztago alper, baña iñor be ez ixillik.
Ego-axia dabil, eta oi dan lez, gustiz urduri dagoz emakumetxuok, iñoz baño barritxubago, beti barritxubak ixan-arren. Etzakigu zetatik ez zelan (jakixu!) euren artian asarria sortu da, ta alkarri destañaka asi dira, gustijen aurrera iñun diranak ataraten dabezala.
A bestelako zera! Ik eure modukuak gariala danok pentsauko don.
Enagin asko zirikatu, asten ba'non asi ba, atarako daunadaz eskutuban daukonazan trapuzar gustijak eta.
Ni... ri? Geldi-geldi gero! Lotsiaren izpirik ba'eukona, ondo ixillik egon biar euken.
Ik eztakin lotsia zer dan be ta, neu ixillik? ez orixe!
Ezaz ixilduko, ez; i beti ixango az betikua; ire onduan ezin bixi leiteken iñor be ta, geizto ori.
Ni geiztua? ia beste bein esain!...
Geiztua, bai; barriro be esango yonat, azalako. Gixona be jo egiten don ta.
Aitiaren! Au da emakumiaren lotsabakua! Gixona joten dodala?
Bai, bai, joten don, egija don.
Ezton! da laster guzurtauko aut, gonerre peste ori.
Jagiten da bixi-bixi, altzuan daukozan gauzak lurrera bota ta artzeko asti barik, eta inguruban olgetan dabillan mutiko bati deituta.
Purtoso, ator ona polit ori, errekadu bat egingo daustak? Neuk sarija emonguat. Juadi etxe-osteko solora, antxe yabik gure Praisku biarrian, eta esayok datorrala arin-arin ona, neuk esan dodala-ta.
Andik lastertxu agertzen da Praisku etxe-alboko orma-ganian eta bai diño:
Ze denganiño biar daustazube, barritxuok alakuok?
Ara Praisku, esaiskuzu ementxe argi ta garbi: Nik iñoz jo zaitut?
Iñoz bakarrik? Bai bein baño sarrijago be, arrayorrek!
Entzuten egozan gustijak barre-santsoka estandak egin biar ebezan. Gau atan, seguru be, Praiskuk ez ei eban otzik ixan bizkar-aldian.
© Ebaristo Bustintza Kirikiño