Gabriel Aresti (biografia)
Gabriel Aresti (biografia)
2000, biografia
256 orrialde
84-86766-07-9
azala: Garbiņe Ubeda
Angel Zelaieta
1940, Mallabia
 
Gabriel Aresti (biografia)
2000, biografia
256 orrialde
84-86766-07-9
aurkibidea

Aurkibidea

Amagoia alabari

Haritz landatua

Haurtzaro eta gaztaroa

Haritz haziaren ernetzea

"Aintza apurņoa"

Zorrotzako portuan

Meliz maitemintzen da

Ipuin mingots bat geroaren seinale

Euskaltzaindiko

Aurren bidearen bukaera

Haritz tantaia

La Concordia

EGIko militantzia

Euskara literarioaren kezka

Maldan Behera. 1959

Olerti-n eta Karmel-en

Luis Mitxelenaren oniritzia

Poetika klasikoa ala pertsonala?

Zorrotzatik Laudiora

Melirekin esposatzen da

Kritikariak Arestiren alde

Teatro-lanak eta kritika

Fraide ala iraultzaile?

Orixe saria. 1962

Euskararen batasuna. 1963

Basarri bertsolaria eskolatzen

Karlos Santamariarekin adiskide

Arrue eta Serna Arestiz mintzo

Harri eta Herri. 1964

Aresti dramaturgo

Alderdi Komunistaren aldizkaria

Teatro zale

Euskararen batasuna. 1964

Zenbait literatur komentario

Historia tristeago bat

Barrutiaren teatroa

Kriselu antzerki taldea

Txistularien artean

Lizardi saria. 1966

Bilbotik Eibarrera

Kreazio-lanaren eragina

Bladi Oterorekin

Euskal Harria. 1967

Soziolinguistika

Harizti mehaztua

Lan Deia-ren erasoaldia

Iparragirre saria. 1968

Euskararen batasuna. 1968

Euskararen batasuna. 1969

Kantariekin

Kriselun editore

Bizitzaren kolpeak

Batasunaren Kutxa. 1970

Lur editoriala

Euskararen batasuna. 1970

Saiakerak

Euskararen batasuna. 1971

Harrizko Herri Hau. 1970-71

Laudatua

Deustuko unibertsitatean

Lexikografia

Euskararen batasuna. 1972-73

Ateak itxita

Gaixorik

Euskal Idazleen Elkartea

Luis Mitxelenarekin polemika

Oskorri-ren poeta. 1972-75

Gabonetako ikuskizuna

Torrealdairen inkesta

Asto-lasterrak

Ean

Aresti eta Begiarmen

Hiztegi Tipia. 1974-1975

Heriotza

Eranskina

In memoriam

Bibliografia

Gutunak

Erosi: 14,28
Ebook: 3,12

Aurkibidea

Amagoia alabari

Haritz landatua

Haurtzaro eta gaztaroa

Haritz haziaren ernetzea

"Aintza apurņoa"

Zorrotzako portuan

Meliz maitemintzen da

Ipuin mingots bat geroaren seinale

Euskaltzaindiko

Aurren bidearen bukaera

Haritz tantaia

La Concordia

EGIko militantzia

Euskara literarioaren kezka

Maldan Behera. 1959

Olerti-n eta Karmel-en

Luis Mitxelenaren oniritzia

Poetika klasikoa ala pertsonala?

Zorrotzatik Laudiora

Melirekin esposatzen da

Kritikariak Arestiren alde

Teatro-lanak eta kritika

Fraide ala iraultzaile?

Orixe saria. 1962

Euskararen batasuna. 1963

Basarri bertsolaria eskolatzen

Karlos Santamariarekin adiskide

Arrue eta Serna Arestiz mintzo

Harri eta Herri. 1964

Aresti dramaturgo

Alderdi Komunistaren aldizkaria

Teatro zale

Euskararen batasuna. 1964

Zenbait literatur komentario

Historia tristeago bat

Barrutiaren teatroa

Kriselu antzerki taldea

Txistularien artean

Lizardi saria. 1966

Bilbotik Eibarrera

Kreazio-lanaren eragina

Bladi Oterorekin

Euskal Harria. 1967

Soziolinguistika

Harizti mehaztua

Lan Deia-ren erasoaldia

Iparragirre saria. 1968

Euskararen batasuna. 1968

Euskararen batasuna. 1969

Kantariekin

Kriselun editore

Bizitzaren kolpeak

Batasunaren Kutxa. 1970

Lur editoriala

Euskararen batasuna. 1970

Saiakerak

Euskararen batasuna. 1971

Harrizko Herri Hau. 1970-71

Laudatua

Deustuko unibertsitatean

Lexikografia

Euskararen batasuna. 1972-73

Ateak itxita

Gaixorik

Euskal Idazleen Elkartea

Luis Mitxelenarekin polemika

Oskorri-ren poeta. 1972-75

Gabonetako ikuskizuna

Torrealdairen inkesta

Asto-lasterrak

Ean

Aresti eta Begiarmen

Hiztegi Tipia. 1974-1975

Heriotza

Eranskina

In memoriam

Bibliografia

Gutunak

 

 

Arestiren itzala

 

        Xabier Letek bere Egunetik egunera orduen gurpilean publikatu baino «egun gutxi lehenago» Juan San Martinek prestatu dion hitzaurrea agertzen da Zeruko Argia-n, 1968ko maiatzean: «Agirian dago Arestigandik kutsatua dela, bere eskolatikoa dela, hots Harri eta Herrikin sortu eta gorpuztu zen Arestiren eskolatik influentziatua. (...)». Izan ere, San Martinen ustez, biek dute profetatasun kutsu hori: «Poeta onak berekin duten profeta kutsua derama Letek. Aurrerapenak utzi zituen gizarte bati mintzo da, aldakuntzen alde gaztigatzen dela» [346].

        Maiatzaren 31n, Euskaltzaindiaren bileran, Aresti, Xalbador Garmendia eta Ibon Sarasola izendatzen dira Txomin Agirre sarirako epaimahaiko [347], urrian erabakiko denez, Txillardegiren Elsa Scheelen nobelari emango zaiona, Beste izakia eta Igesaren aurretik (hauek ere «biziki juradoaren iritzikoak») [348]. Geroago ikusiko dugunez, Elsa Scheelen nobelak badu zerikusirik Gabriel Arestiren editoretzan.

        Hurrengo urtean, 1968ko otsailaren 23an hain zuzen, hitzaldia eman zuen Gasteizen, Barrutiaren teatroaz. Orain arte esandakoez gainera, Akesolo eta Labaienekin izan dituen eztabaidak aipatzen ditu, eta Ziarsolok nola Barrutiaren obra plagiatu zuen salatzen [349]. San Martinek ere urte honetan egin zuen Arestik prestatutako Teatro Zaarraren rezentsioa [350], beronek esandakoekin konforme dagoela esan ondoren, horrelako obren antsia agertuz.

        Martxoan edo, Sergio Vilarrek Cataluña en España publikatzen du. Basabilek esaten digunez, Vilar honek «Donostiar batzuekin hitzegin du. Eta zer jakin du oraingo berririk? Idazle baten izena: Gabriel Aresti, eta bere liburuarena: Harri eta Herri. Erderazko itzulpen ta guzti argitaratua dela ta, erosi du. Erderaz irakurri, zerbait onik aurkitu omen dio. Esannaiz, intentzioz beterik omen dago. Alegia, esana baiño esan-nahia geyago duela esango balu bezala» [351].

        Ekainean, Telesforo Monzon Olaso bisitatzen du Arestik eta honek Gudarien Egiñak (Miarritze, 1947) opesten dio, dedikatoria honekin: «Aresti'tar Gabriel: Emengo bertsoak maite baditu, kanta eta kantarazi ditzan. Egileak. 1969. 6.19».

        Uztailaren 19an Rikardo Arregik bizia galtzen du, Mendaro ondoko bihurgune gaizto batean, Sasiolan. Zoritxar honek Arestiren bizitza barren-barrenera arte ukituko du, Harrizko Herri Hau (Rikardo Arregiren Heriotzeagatik auhenez) irakurtzean ikusten denez: «Sasiolako orena / Ricardo Arregirena / Milaka geunden hartzeko baina / hartu duzu hoberena» [352].

        Xosé Neira Vilasentzat, Gabriel Aresti «hombre y poeta de este tiempo» da [353].

        Xabier Gereñok, abuztuan, Elsa Scheelen salgai dagoela iragartzen du, bere deia hitz hauekin bukatuz: «Eskari bat, bai Txillardegi eta bai Kriselu argitaldariari: jarraitu dagiola, batak idazten eta besteak argitaratzen. Holako liburuak behar doguz». Baina, itxura batean, salmentak ez dira edonola egiten, zeren eta zuzenbide hauek jartzen baititu erosi nahi dutenentzat: «Begoña Arregi. Villa Eguzki Alde. Andoain», eta «Gabriel Aresti. Alcázar de Toledo 4 16-2 °. Bilbao-12» [354].

        Urte honetan, irailean, Borja ingeniariak Gabrielen «Martxoko oilar gorria / inundik ez etorria, / gozeak arintzearren / judu batek igorria», aitatzen du Anaitasuna-n [355]. Hauxe izan zen, hain zuzen, Gabriel Arestiren lehen aipamena gure Anaitasuna-n. Borjaren ustetan behintzat, koplak marxismoaren etorkizunaz baduke zerbait zerikusirik. Hil berean, Lur etxeak Euskal Olerti 69 argitaratzen du. Liburu hauxe izan zitekeen Arantzazuko biltzarraren ondorengo «manifestua» [356]. Manuel Maria galiziar poeta, pentsalari eta kantariak, azkenez, «gran poeta de Euzkadi» deitzen dio, berak grabatutako disko batzuk bidaltzen dizkionean.

 

        [346] SAN MARTIN, J.: «Egunetik egunera» in ZERUKO ARGIA (1968), V.19ko 5ean.

        [347] ETXANIZ, N.: «Txomin Agirre Saria» in id. VI .9ko 3.ean.

        [348] Conf. EUSKERA. (1968), XIII.293.ean.

        [349] «Resumen de la disertación de Don Gabriel Aresti sobre la figura de Barrutia» in EUSKERA (1971).

        [350] SAN MARTIN, J.: «Teatro Zaarra» in EGAN (1969), 1-6.105.ean.

        [351] BASABIL: «Sergio Vilar eta gure literatura» in ZERUKO ARGIA (1969), III. 30ean.

        [352] Ik. hileta elizkizunei buruz, ATXAGA, B.: «Aresti eta bere inguru zaila» in Gabriel Aresti Symposiuma, Bilbo, 1999.

        [353] 1969ko azaroan Habanatik bidaltzen dion Inquedo latexar delakoaren dedikatorian.

        [354] GEREÑO, X.: «Salgai dago Txillardegiren Elsa Scheelen» in ZERUKO ARGIA (1969), VIII.17ko 2an.

        [355] BORJA, A.: «El Corte Inglés eta Neskak» in ANAITASUNA (1969), 69. IX. 30.2an.