Gabriel Aresti (biografia)
Gabriel Aresti (biografia)
2000, biografia
256 orrialde
84-86766-07-9
azala: Garbiņe Ubeda
Angel Zelaieta
1940, Mallabia
 
Gabriel Aresti (biografia)
2000, biografia
256 orrialde
84-86766-07-9
aurkibidea

Aurkibidea

Amagoia alabari

Haritz landatua

Haurtzaro eta gaztaroa

Haritz haziaren ernetzea

"Aintza apurņoa"

Zorrotzako portuan

Meliz maitemintzen da

Ipuin mingots bat geroaren seinale

Euskaltzaindiko

Aurren bidearen bukaera

Haritz tantaia

La Concordia

EGIko militantzia

Euskara literarioaren kezka

Maldan Behera. 1959

Olerti-n eta Karmel-en

Luis Mitxelenaren oniritzia

Poetika klasikoa ala pertsonala?

Zorrotzatik Laudiora

Melirekin esposatzen da

Kritikariak Arestiren alde

Teatro-lanak eta kritika

Fraide ala iraultzaile?

Orixe saria. 1962

Euskararen batasuna. 1963

Basarri bertsolaria eskolatzen

Arrue eta Serna Arestiz mintzo

Harri eta Herri. 1964

Aresti dramaturgo

Alderdi Komunistaren aldizkaria

Teatro zale

Euskararen batasuna. 1964

Zenbait literatur komentario

Historia tristeago bat

Barrutiaren teatroa

Kriselu antzerki taldea

Txistularien artean

Lizardi saria. 1966

Bilbotik Eibarrera

Kreazio-lanaren eragina

Bladi Oterorekin

Euskal Harria. 1967

Soziolinguistika

Harizti mehaztua

Lan Deia-ren erasoaldia

Iparragirre saria. 1968

Euskararen batasuna. 1968

Euskararen batasuna. 1969

Kantariekin

Arestiren itzala

Kriselun editore

Bizitzaren kolpeak

Batasunaren Kutxa. 1970

Lur editoriala

Euskararen batasuna. 1970

Saiakerak

Euskararen batasuna. 1971

Harrizko Herri Hau. 1970-71

Laudatua

Deustuko unibertsitatean

Lexikografia

Euskararen batasuna. 1972-73

Ateak itxita

Gaixorik

Euskal Idazleen Elkartea

Luis Mitxelenarekin polemika

Oskorri-ren poeta. 1972-75

Gabonetako ikuskizuna

Torrealdairen inkesta

Asto-lasterrak

Ean

Aresti eta Begiarmen

Hiztegi Tipia. 1974-1975

Heriotza

Eranskina

In memoriam

Bibliografia

Gutunak

Erosi: 14,28
Ebook: 3,12

Aurkibidea

Amagoia alabari

Haritz landatua

Haurtzaro eta gaztaroa

Haritz haziaren ernetzea

"Aintza apurņoa"

Zorrotzako portuan

Meliz maitemintzen da

Ipuin mingots bat geroaren seinale

Euskaltzaindiko

Aurren bidearen bukaera

Haritz tantaia

La Concordia

EGIko militantzia

Euskara literarioaren kezka

Maldan Behera. 1959

Olerti-n eta Karmel-en

Luis Mitxelenaren oniritzia

Poetika klasikoa ala pertsonala?

Zorrotzatik Laudiora

Melirekin esposatzen da

Kritikariak Arestiren alde

Teatro-lanak eta kritika

Fraide ala iraultzaile?

Orixe saria. 1962

Euskararen batasuna. 1963

Basarri bertsolaria eskolatzen

Arrue eta Serna Arestiz mintzo

Harri eta Herri. 1964

Aresti dramaturgo

Alderdi Komunistaren aldizkaria

Teatro zale

Euskararen batasuna. 1964

Zenbait literatur komentario

Historia tristeago bat

Barrutiaren teatroa

Kriselu antzerki taldea

Txistularien artean

Lizardi saria. 1966

Bilbotik Eibarrera

Kreazio-lanaren eragina

Bladi Oterorekin

Euskal Harria. 1967

Soziolinguistika

Harizti mehaztua

Lan Deia-ren erasoaldia

Iparragirre saria. 1968

Euskararen batasuna. 1968

Euskararen batasuna. 1969

Kantariekin

Arestiren itzala

Kriselun editore

Bizitzaren kolpeak

Batasunaren Kutxa. 1970

Lur editoriala

Euskararen batasuna. 1970

Saiakerak

Euskararen batasuna. 1971

Harrizko Herri Hau. 1970-71

Laudatua

Deustuko unibertsitatean

Lexikografia

Euskararen batasuna. 1972-73

Ateak itxita

Gaixorik

Euskal Idazleen Elkartea

Luis Mitxelenarekin polemika

Oskorri-ren poeta. 1972-75

Gabonetako ikuskizuna

Torrealdairen inkesta

Asto-lasterrak

Ean

Aresti eta Begiarmen

Hiztegi Tipia. 1974-1975

Heriotza

Eranskina

In memoriam

Bibliografia

Gutunak

 

 

Karlos Santamariarekin adiskide

 

        Gorago aipatu dugunez, 1961eko abenduan, Donostian, Euskaltzaleen Biltzarra eratu zen. Gabriel Arestik eta Augustin Zubikaraik euskal teatroaz ihardun zuten [153]. Aresti teatroaren «gaurkotasunaz» arduratua dago. «Gaurko teatroa eztela gaurkoa, joan dan mendekoa baizik, gure teatroa moralista da (...) berdin kostatuko zaigu ona egitea edo txarra egitea» adierazi ondoren, zenbait aholku ematen dizkie entzuleei: «1. Munduko teatroa estudiatu bear dugu». Etsenplutzat, Betti, Pirandello, William, Miller, Brecht, Becket eta Ionesco jarri zituen. 2. «Modu berriak ikasi bear ditugu. 3. Gaurko problemak atera bear ditugu. (...) Hau guztiau egiteko teatroa muntatu behar da, organizazio bat... teatro talde berriak formatu behar dira». Eta azken ohar bat, teatro-hizkuntzaz: «Herri bakoitzean, komediak bertako euskeran eman behar dira, baina eskribatzaileak ezin eskriba dezake komedia bat mila euskera diferentetan. Euskal komediak euskera batu batean eskribitu behar dira, eta zuzendariaren ofizioan gauza derrigorrezkoa izanen litzateke batu hori ezagutzea. Honela komediaren saiaketan alda liteke euskera batu hori komedia ematen den euskera bizira».

        Hitzaldi honek izan zuen eraginen bat. Karlos Santamariak Arestiren Etxe aberatseko seme galdua eta Madalenaren seme santua drama llaburra irakurri du, eta, gaiaren aldetik, behintzat, Arestirekin bat dator. Irakurtzerakoan, «Dostoievskiren eleberria (novela) gogora etorri» zitzaion. «Izan ere —zioen— antxiñako denboretan eta urrutiko errialdeetan, Madalen, andre gaiztoa izan arren, santutasunera etortzea baliteke aiek onartzea. Baiñan, gaurko egunean, gure inguruan, ori gertatzea ezin sartu dakieke buruan eta are gutxiago biotzean». Amaieran agur hau egin zuen: «Alkar konprenitzen degu eta bat gatoz, Aresti adiskidea!».

        Barrokoak maiteenetarikoa duen pertsonaia da Maria Magdalena, bekataria izanik santa delako. Hauxe da Dámaso Alonsok eta Víctor Manuel de Aguiar adituek «coincidentia oppositorum» deitu dutena [154].

        Arestiren sei antzerkiek — guztiok 1960-1965 bitartean idatziak eta tituluan -ko atzizkiren bat daukatenak (mugaldeko, aberatseko, heriotzeko, Oilarganeko, konpondutako)— «altare gabeko santu» diren pertsonaiaz beterik datoz, «kristaua» barik «egiazko kristarra» bilatzen dutenak. «Errekaizetik ibili izan diran pertsonaiak», Zubikarairen hitzekin esateko [155].

 

        [153] Ikus ZUBIKARAI, A.: «Euskal Teatroaz» in EUSKERA (1962), VII. eta ARESTI, G.: «Nola erein teatroaren gaurkotasuna euskaldunen artean» in id. id., 280-287.etan.

        [154] Karlos Santamariarena in EGAN (1962), 4-6. 324-348.etan. Dámaso Alonso eta Víctor Manuel de Aguiar adituena in AGUIAR, Víctor Manuel de: Teoría de la Literatura. Madril, 1979, 253. eta j.

        [155] Ikus ZERUKO ARGIA (1963) VII.21eko 6.ean. Dostoievskiren eraginaz geu ere bat gatoz Santamariarekin. Goiko aipu biak Etxe aberatseko seme galdua eta... obrakoak dira. (Zubikarairena, ik. 188. oharrean).