Alex La Guma
1985eko urriaren 11n, duela 20
urte, hil zen Habanan
Alex La Guma
idazle hegoafrikarra. ANCren ordezkaria zen Kuban. 1924an jaioa,
idazletza eta militantzia politikoak uztartu zituen 1950etako eta
60etako Hego Afrikan. Hainbat aldiz espetxeratua, 1966an Londresa
erbesteratu zen, eta bi jarduerei lotu hil zen arte. Berari buruzko
artikulu ederra egin zuen Joseba Sarrionandiak
Marginalia (Elkar, 1988) liburuan.
Interesgarria Gabriel Arestirekiko egiten duen erreferentzia. Hurrengo
urtean, Susak plazaratutako
Bake
zibila liburuan, idazleari
buruzko datu batzuekin bere ipuin bat argitaratu zen,
Kafea biderako, Eduardo Mataukok
euskaratua. Apartheid gordina eguneroko bizimoduan txertatua maisuki
jasotzen duena.
Biak
eskaintzen dizkigu.
Gabriel Aresti
Zelaietaren begietan
Gabriel Arestiren
heriotzaren 25 urteurrenean, 2000. urtean, plazaratu zuen Angel
Zelaietak
Gabriel
Aresti (biografia), Susa argitaletxearekin. Arestiren laguna, Angel
Zelaietak 1976 eta 1977an argitaratua zuen, bi liburukitan,
Gabriel Aresti (Haranburu
editorea). Baina 2000.ean ez zuen lehen egindako lana berrargitaratu,
Arestiren biografia berriro osatu baizik, lehengo materialak eta
berriak, eta distantziak emandako esperientzia baliatuz.
1933ko urriaren 14an jaiotako
Gabriel
Arestiren biografia daukazu osorik.
Zazpi liburu gehiago Klasikoen Gordailuan
Oraingo honetan literaturaren esparrua gainditzen duten lanekin
aberastera dator
Klasikoen Gordailua. Nekazariei
zuzendutakoak dira, esaterako, Arnaud Abadiak Eskualduna aldizkarian
argitaratutako jakingarriak:
Laborarier
(1887-1903) eta Jean Baptista Althaberen idazlanak, hots,
Ziberuko
botanika edo lantharen jakitatia (1900) eta
Hunkailü
berrien enthelegia Ziberuko laborarier (1904) .
Era berean, interes etnografiko handia erakusten du Federiko
Garraldaren
Aurrendako
dostatzia (1926) lanak, Zaraitzuko haur-jolasak agertzen baitira
bertako euskaran aurkeztuak.
Hainbat alderditan gaurkotasunik galdu ez duten Jose Agerre,
Gurbindoren
Kazetari
lanak (1930-1936) datoz gero, eta, paperon literatur ukitua
nabarmenagoa izan dadin, A. Tapia Perurena iruindarrak (1899-1957)
azken hogeita hamar urtetan aldizkari zenbaitetan argitaratu zituen
Olerki-lan
guztiak (1925-1956) eskaintzen ditu Gordailuak ondoren.
Azkenik, euskaldunok ere zerurako bidea argiago izan dezagun, Asteteren
katiximaren egokitzapen interesgarria erantsi zaio irakurleari, Damaso
Legazek burutua
Kristauaren
ikasbidea (1880).