1866 Sara
Amerikatik etorrera
An. "Gipuzkoarra"
1
Pozez Amerikara
Joan nintzan gazterik,
Etzalako inon lur
Oberik besterik;
Bainan an portuna truk
Pobrezaz beterik,
Eztakart etxerako
Urteak besterik.
2
Portuna bila joanak,
Ainbeste bidean
Urteak etxeratzen
Ditu azkenean;
Joan bainan pobreago,
Bainator urean,
Peseta bi eztira
Polsilu nerean.
3
Ontziya pagatzeko
Izan ez ta sosik,
Jarri naiz bertan lana
Egitera pozik;
Bainan nola dauzkatan
Zarpa denak ausik,
Ni ikustean parrez
Jartzen dira guzik.
4
Ontziyan jiratzen naiz
Kemearran joana,
Eta pozikan bertan
Detanean lana;
Soldatik eztet bainan
Badaukat zer jana,
Amerikan prankotan
Paltatu zaidana.
5
Nere moduban joanak,
Poz aundiz aruntza,
Pranko gaur etorriko
Lirake onuntza,
Bañan nola baitiran
Bear iru ontza
Bere paltan gaitz baita
Bilatzen laguntza.
6
Beti irabazten ez,
Ta beti bear jan,
Zenbait pobreza triste
Pasatu det nik an;
Pozez banintzan ere
Amerikara joan,
Zartzerako ona zer
Portuna dakartan.
7
Nubelarik eskola
Oso polita, nik,
Maiz ez nuben izaten
Plumarekin lanik;
Ala aldi horretan
Goseak eginik
Etziran bizimodu
Ark egiten onik.
8
Gero arotziyan, ta,
Urrena argintzan,
Opizio bietan
Jardun izan nintzan;
Bainan nola portuna
Biderikan etzan,
Utzi ta obe bila
Mendira joan nintzan.
9
Zenbait denboran nuben
An segitu artzai,
Etxera jiratzeko,
Zerbait sobratu zai,
Bainan indio xarrak
Gertaturik etsai,
Nitubenak galdu ta
Jira nintzan itzai.
10
Onetan nebilela
Gerra zan azaldu,
Zeinen berriro berak
Baininduben auldu;
Jan bear, ta nituben
Ganadubak saldu,
Eta zitzaidan neukan
Biziera galdu.
11
Ala ernegaturik
Nekarren bizitzan,
Lur ura utzitzera,
Erabaki nintzan,
Eta obe det, bada
Irten ezpanintzan,
Denbora gutxi barru
Antxen ilko nintzan
12
Nairikan eragotzi
Arako pausoak,
Zenbait lan egin zuben
Pamili gaisoak;
Bainan nik aitu gabez
Beren itz gozoak
Nere penaz ziran il
Nere gurasoak.
13
Poltsaz ezpanaiz eta
Arkitutzen sendo,
Eznator osasunaz
Ere guziz ondo;
Molde ederrekoa,
Naiz etxera joango,
Ay! zer kolpea detan
Sartzean emango!
14
Ara, non dagon Frantziya,
Ara, Españiya,
Ara, non dagon Jaizkibel
Deritzon mendiya;
Ara, Ernio, ara,
Ayako arriya,
Ara! non dan ni jaio
Nintzan basarriya!...